Po 81 latach nieobecności do Parku Miejskiego na Bydgoskim Przedmieściu powróci Pomnik Poległych Żołnierzy Wojsk Balonowych, zniszczony w 1939 r. przez hitlerowców. 27 stycznia 2020 r. Gmina Miasta Toruń zawarła porozumienie z Towarzystwem Miłośników Torunia o wsparciu przedsięwzięcia. Odsłonięcie zrekonstruowanego monumentu zaplanowano w sierpniu 2020.
Ze strony miasta porozumienie sygnował zastępca prezydenta Torunia Zbigniew Fiderewicz, ze strony ToMiTo prezes prof. Krzysztof Mikulski.
- Rocznica 100-lecia powrotu Torunia do wolnej Polski, którą obchodzimy w tym roku, jest doskonałą okazją do rekonstrukcji obelisku, będącego jednym z najważniejszych polskich symboli walk niepodległościowych w okresie międzywojennym - mówi Zbigniew Fiderewicz, zastępca prezydenta Torunia. - Zgodnie z podpisanym dzisiaj z ToMiTo porozumieniem miasto zobowiązuje się do przygotowania i wykonania prac związanych z odbudową pomnika do kwoty 250 tys. zł.
Dzięki zachowaniu pełnej dokumentacji monumentu, również zdjęciowej, możliwe stało się wierne odtworzenie i umieszczenie pomnika w tym samym miejscu - przy zejściu do martwej Wisły, na zachowanym starym fundamencie.
ToMiTo koordynuje sprawy związane z rekonstrukcją głównej części pomnika – cokołu z granitu i piaskowca oraz rzeźby orła, którą odtworzył toruński artysta Maciej Jagodziński. Po stronie miasta jest natomiast zagospodarowanie terenu wokół pomnika – urządzenie placu i remont schodów od strony fontanny. Gotowa jest już dokumentacja tych prac, wydano też pozwolenie na budowę. W przypadku uzyskania dofinansowania zewnętrznego z Ministerstwa Obrony Narodowej, o które ubiegają się sygnatariusze porozumienia, zakres inwestycji może zostać poszerzony o montaż oświetlenia, monitoringu i nasadzenie zieleni.
Pomnik odsłonięty w 1937 r. w Parku Miejskim na Bydgoskim Przedmieściu był poświęcony pamięci żołnierzy polskich wojsk balonowych poległych na polu walki w pierwszych latach istnienia odrodzonej Polski (1918-1920). Zaprojektował go znany artysta rzeźbiarz Michał Kamieński, brat dowódcy jednostki wojsk balonowych, zamordowany przez hitlerowców w czasie Powstania Warszawskiego. Monument przypominał też o lotniczych i baloniarskich tradycjach Torunia. To właśnie nasze miasto było przez cały okres międzywojenny siedzibą batalionu balonowego. Tu również funkcjonowała szkoła podchorążych wojsk balonowych i odbywały się liczne pokazy i zawody baloniarskie. To stało się jedną z przesłanek do umieszczenia w naszym mieście rozbudowywanych sił przedwojennego polskiego lotnictwa wojskowego. Dostarczało także mieszkańcom sportowych emocji - stacjonujący w Toruniu baloniarze wielokrotnie odnosili głośne sukcesy w krajowych i międzynarodowych zawodach sportowych, m.in. w prestiżowej rywalizacji o Puchar Gordona-Bennetta.
Przypominamy również, że trwa zbiórka funduszy społecznych na rekonstrukcję pomnika. Przelewy opatrzone tytułem „Odbudowa Pomnika Żołnierzy Wojsk Balonowych” można kierować na konto bankowe zbiórki: 42 1090 1506 0000 0001 3571 1443. Bliższych informacji udziela biuro Towarzystwa Miłośników Torunia ul. Podmurna 60, 87-100 Toruń, tel. 56 622 64 30.