Toruński Anioł | www.torun.pl

Serduszko w kolorze ukraińskiej flagi

Turystyka

Toruński Anioł

Toruń pod opieką anioła
Anioł jest elementem wyróżniającym herb Torunia spośród znaków heraldycznych innych polskich miast. Sylwetka anioła pojawiła się w toruńskim herbie po zakończeniu wojny trzynastoletniej w XV wieku i przetrwała do naszych czasów. Dzięki temu anioł jest jednym z najważniejszych symboli Torunia.

Toruński anioł - herb miasta zdobiący wejście do toruńskiego ratusza

Postać anioła nie była wykorzystywana w toruńskich znakach miejskich od początków miasta, to jest od momentu założenia Torunia przez Krzyżaków w 1233 r. Najstarsza, inspirowana obecnością w mieście Krzyżaków, pieczęć toruńska (nazywaną Maryjną, z Madonną lub wielką) przedstawiała dwie okrągłe baszty z bramą pośrodku. W łuku bramy na tronie siedziała Matka Boska z Dzieciątkiem. Madonna z pieczęci była ubrana w welon, na głowie miała koronę z trzech lilii, a na piersiach zawieszony medalion. Pieczęć ta służyła do oznaczania ważnych dokumentów. Jej odcisk znalazł się np. na słynnym traktacie pokojowym zawartym w Toruniu w 1411 r. po bitwie grunwaldzkiej, ale również na dokumencie potwierdzającym przyłączenie się Torunia do Związku Pruskiego w 1440 r. Ostatni raz użyto jej jednak w XX wieku - opieczętowano nią dokument nadania marszałkowi Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu honorowego obywatelstwa Torunia.

Administracyjne związki z Krzyżakami Toruń zerwał w 1454 r. Oddanie hołdu przez mieszczan ziemi chełmińskiej w Toruniu królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi oznaczało faktyczną inkorporację miasta w granice Rzeczypospolitej. Inkorporacja i wojna trzynastoletnia, która po niej nastąpiła, zdecydowały o konieczności używania nowych znaków herbowych i pieczęci.

Pierwszy dokument z nową pieczęcią został wydany w Toruniu w styczniu 1470 r. Po raz pierwszy pojawił się na niej motyw anioła toruńskiego, podtrzymującego używaną wcześniej tarczę herbową, na której przedstawiano trzy miejskie baszty z uchyloną bramą pośrodku. Wprowadzenie anioła do herbu Torunia w kontekście długotrwałej i bardzo obciążającej dla miasta wojny tłumaczy się wolą odwołania się mieszkańców do boskiej pomocy. Pod koniec XV wieku wprowadzono nową wersję pieczęci, na której toruński anioł zmienił nieco swoją pozycję: przedstawiono go w pozycji klęczącej i lekko pochylonej nad trzymaną przez niego tarczą. Anioł w tej wersji pieczęci znajdował się przez ponad 300 lat.

Anioł toruński pojawiał się również na pieczęciach Magistratu Miasta Głównego Torunia w okresie Księstwa Warszawskiego, a także w okresie rozbiorów w XIX wieku. Anioł pilnował miasta również w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W 1936 r. minister spraw wewnętrznych zatwierdził herb Torunia, w którym „tarczę herbową trzyma klęczący anioł w szacie błękitnej ze skrzydłami srebrnemi. Włosy anioła czarne, twarz i ręce barwy naturalnej”. Anioł z toruńskiego herbu został jednak usunięty po II wojnie światowej. Na szczęście powrócił na swoje miejsce pod koniec grudnia 1991 r.

Dziś toruński anioł strzeże jak w przeszłości całego Torunia. Jego wizerunek obecny jest zwłaszcza na toruńskiej starówce. Znajduje się m.in. na szczycie budynku w Łuku Cezara, na fasadzie Dworu Artusa, nad bramą Ratusza Staromiejskiego czy w witrażu nad wejściem do głównego budynku Urzędu Miasta Torunia.


Czytaj też:

Najczęściej czytane aktualności

  • Kultura, Miasto
    Toruński Jarmark Bożonarodzeniowy już działa. Na inaugurację ulicami starówki przeszła świąteczna parada, a na Rynku Staromiejskim pojawił się sam św. Mikołaj.
  • Miasto
    28 listopada 2023 r. przedstawicielki i przedstawiciele organizacji pozarządowych spotkali się na XVIII Toruńskim Forum Organizacji Pozarządowych. Wydarzenie odbyło się w hotelu Filmar.
  • Na zdjęciu: iluminacja świąteczna zawieszona nad ulicą Szeroką
    Miasto
    W zespole staromiejskim pojawiły się już pierwsze elementy iluminacji świątecznej. 29 listopada 2023 r. montowane będą ozdoby na kolejnych obiektach i ulicach.
  • Widok z lotu ptaka na siedzibę Radia Maryja przy ul. Żwirki i Wigury
    Drogi, Miasto
    W sobotę 2 grudnia, w związku z obchodami święta Radia Maryja, w kilku miejscach Torunia obowiązywać będą zmiany w organizacji ruchu.
  • Kultura, Miasto
    1 grudnia 2023 r. o godz. 20:00 w murach Kościoła p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu odbędzie się kolejna edycja koncertu Missa Pro Pace - czyli Mszy o Pokój.
  • Przebudowa Bulwaru Filadelfijskiego - listopad 2023 r.
    Inwestycje, Miasto
    Podczas 61. Sesji Rady Miasta Torunia przyjęto rezolucję ws. podjęcia jak najszybszych działań zmierzających do zakończenia przebudowy Bulwaru Filadelfijskiego oraz zachowania historycznego dziedzictwa Torunia.  Rezolucję zgłosił Klub Radnych Prawo i Sprawiedliwość. Zgodnie z treścią przyjętego dokumentu Rada Miasta Torunia wezwała Prezydenta do...
  • W zespole staromiejskim pojawiły się już pierwsze elementy iluminacji świątecznej. 29 listopada 2023 r. montowane będą ozdoby na kolejnych obiektach i ulicach.
  • Firma Multiconsult Polska opracowała Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Torunia – SUMP dla MOFT do roku 2030 (z perspektywą do roku 2040). W dokumencie zaproponowano 4 scenariusze rozwoju i 3 cele strategiczne. Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP) dla Torunia i czterech podtoruńskich powiatów –...
  • Posiedzenie Komisji Związku Miast Nowej Hanzy odbyło się 25 listopada 2023 r. w Gdańsku. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Torunia, który był gospodarzem 43. Międzynarodowego Zjazdu Miast Nowej Hanzy w czerwcu 2023 r.
  • Pracodawcy rozważający zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością mogą liczyć na pomoc Powiatowego Urzędu Pracy dla Miasta Torunia w rekrutacji pracowników oraz wsparcie finansowe przeznaczone na rehabilitację zawodową ww. osób.
  • Elana Toruń jako beniaminek świetnie sobie radzi w trzeciej lidze rozgrywek polskiej piłki nożnej. Rundę jesienną zakończyła w sobotę 25 listopada 2023 r. na drugim miejscu, przed trzecim w tabeli Zawiszą Bydgoszcz.
  • Po raz szesnasty za sprawą Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą „Sztuka Natury” Toruń staje się stolicą sztuki wyczarowanej przez naturę.
  • 27 listopada 2023 r. zmarł pisarz i poeta Paweł Huelle - laureat Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego w 2005 roku.
  • Konkursy, zabawy i choinki – zapraszamy do udziału w Wielkiej Toruńskiej Świątecznej Ślizgawce "Christmas on Ice". Widzimy się na Tor-Torze także z Mikołajem Kopernikiem 14 grudnia 2023 r.