Toruński Anioł | www.torun.pl

Serduszko w kolorze ukraińskiej flagi

Turystyka

Toruński Anioł

Toruń pod opieką anioła
Anioł jest elementem wyróżniającym herb Torunia spośród znaków heraldycznych innych polskich miast. Sylwetka anioła pojawiła się w toruńskim herbie po zakończeniu wojny trzynastoletniej w XV wieku i przetrwała do naszych czasów. Dzięki temu anioł jest jednym z najważniejszych symboli Torunia.

Toruński anioł - herb miasta zdobiący wejście do toruńskiego ratusza

Postać anioła nie była wykorzystywana w toruńskich znakach miejskich od początków miasta, to jest od momentu założenia Torunia przez Krzyżaków w 1233 r. Najstarsza, inspirowana obecnością w mieście Krzyżaków, pieczęć toruńska (nazywaną Maryjną, z Madonną lub wielką) przedstawiała dwie okrągłe baszty z bramą pośrodku. W łuku bramy na tronie siedziała Matka Boska z Dzieciątkiem. Madonna z pieczęci była ubrana w welon, na głowie miała koronę z trzech lilii, a na piersiach zawieszony medalion. Pieczęć ta służyła do oznaczania ważnych dokumentów. Jej odcisk znalazł się np. na słynnym traktacie pokojowym zawartym w Toruniu w 1411 r. po bitwie grunwaldzkiej, ale również na dokumencie potwierdzającym przyłączenie się Torunia do Związku Pruskiego w 1440 r. Ostatni raz użyto jej jednak w XX wieku - opieczętowano nią dokument nadania marszałkowi Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu honorowego obywatelstwa Torunia.

Administracyjne związki z Krzyżakami Toruń zerwał w 1454 r. Oddanie hołdu przez mieszczan ziemi chełmińskiej w Toruniu królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi oznaczało faktyczną inkorporację miasta w granice Rzeczypospolitej. Inkorporacja i wojna trzynastoletnia, która po niej nastąpiła, zdecydowały o konieczności używania nowych znaków herbowych i pieczęci.

Pierwszy dokument z nową pieczęcią został wydany w Toruniu w styczniu 1470 r. Po raz pierwszy pojawił się na niej motyw anioła toruńskiego, podtrzymującego używaną wcześniej tarczę herbową, na której przedstawiano trzy miejskie baszty z uchyloną bramą pośrodku. Wprowadzenie anioła do herbu Torunia w kontekście długotrwałej i bardzo obciążającej dla miasta wojny tłumaczy się wolą odwołania się mieszkańców do boskiej pomocy. Pod koniec XV wieku wprowadzono nową wersję pieczęci, na której toruński anioł zmienił nieco swoją pozycję: przedstawiono go w pozycji klęczącej i lekko pochylonej nad trzymaną przez niego tarczą. Anioł w tej wersji pieczęci znajdował się przez ponad 300 lat.

Anioł toruński pojawiał się również na pieczęciach Magistratu Miasta Głównego Torunia w okresie Księstwa Warszawskiego, a także w okresie rozbiorów w XIX wieku. Anioł pilnował miasta również w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W 1936 r. minister spraw wewnętrznych zatwierdził herb Torunia, w którym „tarczę herbową trzyma klęczący anioł w szacie błękitnej ze skrzydłami srebrnemi. Włosy anioła czarne, twarz i ręce barwy naturalnej”. Anioł z toruńskiego herbu został jednak usunięty po II wojnie światowej. Na szczęście powrócił na swoje miejsce pod koniec grudnia 1991 r.

Dziś toruński anioł strzeże jak w przeszłości całego Torunia. Jego wizerunek obecny jest zwłaszcza na toruńskiej starówce. Znajduje się m.in. na szczycie budynku w Łuku Cezara, na fasadzie Dworu Artusa, nad bramą Ratusza Staromiejskiego czy w witrażu nad wejściem do głównego budynku Urzędu Miasta Torunia.


Czytaj też:

Najczęściej czytane aktualności

  • Kultura, Miasto
    Instytucje toruńskie przygotowały dla najmłodszych mieszkańców szereg atrakcji z okazji Dnia Dziecka. Publikujemy listę wybranych wydarzeń. Sprawdź jak ciekawie w Toruniu spędzić czas wraz ze swoimi pociechami.
  • Na zdjęciu: wirok z drona na zieleń
    Kultura, Miasto
    „Dzień Dziecka” to hasło przewodnie nadchodzącego weekendu! Dla najmłodszych mieszkańców Torunia i ich rodziców atrakcji nie zabraknie A do tego – mamy Kontakt z teatrem. Festiwal trwa!
  • Na zdjęciu: Muzeum Twierdzy Toruń
    Miasto
    3 i 4 czerwca 2023 r. będziemy obchodzić pierwsze w historii Święto Twierdzy Toruń. Wydarzenie to jest częścią odbywającego się w całej Europie Międzynarodowego Dnia Fortów – Tag der Forts.
  • Miasto
    Na Rynku Staromiejskim w Toruniu 2 czerwca 2023 r. odbyły się główne obchody rocznicowe z okazji 100-lecia powstania Oficerskiej Szkoły Artylerii. - Toruń jest stolicą polskiej artylerii. Artyleria pokochała Toruń miłością niezwykłą, bo przetrwała z nią wichry wojny i czas pokoju - mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. Obecny na uroczystości...
  • Miasto
    2 czerwca 2023 r. poznaliśmy laureatów etapu centralnego Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Mikołaju Koperniku. W 2023 - jubileuszowym roku 550. urodzin Mikołaja Kopernika - uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych z całej Polski uczestniczyli w trzyetapowym konkursie interdyscyplinarnym, dotyczącym życia astronoma i dziedzin, którymi się...
  • Miasto, Sport
    Blisko 500 niepełnosprawnych zawodników z całego regionu kujawsko-pomorskiego przyjechało do Torunia na XII Olimpiadę Osób Niepełnosprawnych na Stadionie Miejskim przy ul.Bema.
  • W poniedziałek 5 czerwca 2023 r. rozpoczyna się rekrutacja uzupełniająca na rok szkolny 2023/2024 do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych prowadzonych przez Gminę Miasta Toruń.
  • W poniedziałek 5 czerwca 2023 r. rozpoczyna się rekrutacja uzupełniająca na rok szkolny 2023/2024 do klas I szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Miasta Toruń.
  • Stowarzyszenie Ognisko Sportu Niepełnosprawnych Alfa Sport Toruń i Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Toruniu we współpracy z lokalnymi fundacjami po raz dwunasty organizuje na Stadionie Miejskim olimpiadę sportową skierowaną do osób niepełnosprawnych.
  • Toruński TBS Sp. z o.o. od 1-30 czerwca 2023 r. do godz. 15:00 prowadzi nabór wniosków dla kandydatów na mieszkania przy ul. Poznańskiej 296B na Osiedlu Glinki. Do rozdysponowania będzie 75 mieszkań o powierzchni użytkowej od 30 m2 do 57 m2.
  • Uczniowie z całej Polski przyjechali do Torunia, by 2 czerwca 2023 r. wziąć udział w etapie centralnym Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Mikołaju Koperniku.
  • Na Rynku Staromiejskim w Toruniu 2 czerwca 2023 r. odbyły się główne obchody rocznicowe z okazji 100-lecia powstania Oficerskiej Szkoły Artylerii. - Toruń jest stolicą polskiej artylerii. Artyleria pokochała Toruń miłością niezwykłą, bo przetrwała z nią wichry wojny i czas pokoju - mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. Obecny na uroczystości...
  • Katarzyna Dąbrowska pełni od 1 czerwca 2023 r. funkcję Pełnomocnika Prezydenta Miasta Torunia ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi.
  • Finał 6. edycji Konkursu Przyrodniczo-Technicznego pod hasłem „Od przyrodnika do technika” odbył się 30 maja 2023 r. w Zespole Szkół Inżynierii Środowiska w Toruniu.