Dokładnie 9 grudnia 2013 r. pierwsze samochody przejechały nowym mostem drogowym przy ul. Wschodniej w Toruniu. - Most połączył dwa brzegi Wisły oraz dwa skupiska osiedli miejskich – prawobrzeże i lewobrzeże. Spełnił wieloletnie i wielopokoleniowe oczekiwania oraz potrzeby mieszkanek i mieszkańców Torunia – powiedział prezydent Torunia Michał Zaleski.
Konferencja poświęcona mostowi Generał Elżbiety Zawackiej, pamiątkowe zdjęcie po dziesięciu latach, rzeźbienie mostu w lodzie – to niektóre wydarzenia, które towarzyszą obchodom 10. rocznicy powstania mostu drogowego Generał Elżbiety Zawackiej w dniach 8 i 9 grudnia 2023 r.
Do udziału w konferencji, która odbyła się 8 grudnia 2023 r. w Sali Wielkiej Dworu Artusa zostali zaproszeni przedstawiciele projektanta, wykonawcy, podwykonawców i instytucji zaangażowanych w proces inwestycyjny.
Podczas konferencji prezydent Torunia Michał Zaleski przypomniał krok po kroku historię powstania mostu: - To miłe wspomnienie. Dokładnie dziesięć lat temu w Sali Wielkiej Dworu Artusa w sposób bardzo uroczysty świętowaliśmy oddanie do użytku najnowszego i najpiękniejszego wówczas mostu drogowego w Polsce.
Prezydent podkreślił rolę byłego wojewody toruńskiego, a później dyrektora Wydziału Inwestycji Strategicznych Urzędu Miasta Torunia Bernarda Kwiatkowskiego, z którym wspólnie 20 lat temu podjął inicjatywę i pomysł powstania mostu.
- Z wielkim entuzjazmem złożyliśmy propozycję projektów do dofinansowania ze środków unijnych w ramach rozpoczynającego się wtedy okresu programowania 2007-2013. W sierpniu 2007 r. pojawiła się decyzja ministerstwa infrastruktury i wpisano naszą inwestycję na listę celów rezerwowych. To otworzyło nam perspektywę zabiegania o to, aby most był przygotowywany jako inwestycja realna.
Śp. minister Grażyna Gęsicka odpowiedzialna za środki unijne wpisała projekt na listę projektów kluczowych. Prezydent podkreślił, że był to czas pełnych emocji przygotowań. Jednak górę wzięły determinacja, upór i pewność, że Toruniowi potrzebny jest kolejny most drogowy, że nieustające korki na Moście Piłsudskiego czas usunąć.
Momentem kluczowym było podpisanie w październiku 2010 r. umowy z Alfredem Watzlem - prezesem firmy Strabag, mającej duże doświadczenie inwestycyjne. Dokumenty, na podstawie których realizowana była inwestycja, rozwiązania technologiczne, techniczne, przygotowało konsorcjum firm ARCADIS, KONTRAKT, PONT-PROJEKT i DAMART. Nadzór pełnili inżynierowie projektu z konsorcjum firm DHV POLSKA i DRO-KONSULT.
Prezydent podziękował radnym miasta Torunia kilku kadencji za tą determinację i przekonanie, że inwestycję w Toruniu trzeba przeprowadzić. - Przede wszystkim ludzie, którzy byli wytrwali, zdecydowani i gotowi, aby doprowadzić do końca tą inwestycję. Oni byli w tym wszystkim najważniejsi.
Sentymentalną pamiątką z otwarcia mostu pozostał zestaw figur na szachownicy, którą prezydentowi Michałowi Zaleskiemu ofiarował dziesięć lat temu w Dworze Artusa projektant mostowy dr inż. Krzysztof Wąchalski. Do dziś zdobią one wejście do najważniejszej sali konferencyjnej w Urzędzie Miasta Torunia.
Wielka, bardzo dobrze przeprowadzona inwestycja toruńska trwała trzy lata i kosztowała 652 mln zł. Dzięki niej dynamicznie rozwinęło się lewobrzeże Torunia. Natychmiast rozpoczęły się tam inwestycje, budowa domów, mieszkań, budowa firm, punktów usługowych. Miasto w lewobrzeżnej części miasta buduje obecnie nową szkołę nr 12 przy ul. Strzałowej.
- Dzisiaj możemy powiedzieć z dumą po dziesięciu latach istnienia Mostu Gen. Elżbiety Zawackiej, że znakomicie spełnia on swoją rolę. Upłynnienie ruchu, coraz mniej osób jeździ tzw. starym mostem, tranzyt także tam się przemieścił.
Nowa przeprawa spełniła wieloletnie i wielopokoleniowe oczekiwania oraz potrzeby mieszkanek i mieszkańców 200 tysięcznego miasta. Most powstał z toruńskich marzeń, ale przede wszystkim z umiejętności tych, którzy przystąpili do jego realizacji.
Powstaniu mostu sprzyjała przychylność państwa polskiego, europosłów i parlamentarzystów regionu, pracowników administracji unijnej, rządowej, wojewódzkiej i miejskiej, radnych Sejmiku Wojewódzkiego i Rady Miasta Torunia, naukowców z Bydgoszczy, Gdańska i Torunia, a także organizacji pozarządowych.
O toruńskim moście rozmawiano w fachowych kręgach w Polsce, Austrii, Niemczech, Belgii, Hiszpanii, Słowenii, Czechach, Holandii, Luksemburgu czy Szwajcarii. - Odbieraliśmy liczne słowa uznania od torunian i Polaków mieszkających w wielu innych krajach. Te doświadczenia były bardzo pouczające i potwierdzające, że determinacja w realizacji planów i marzeń torunianek i torunian jest czymś co może sprawić wielką radość i może stworzyć wiele okazji do potwierdzenia, iż dokonało się trafnego wyboru – zauważył prezydent Michał Zaleski.
Trafnym wyborem okazała się także sama architektura mostu. To lekka i nowoczesna konstrukcja oraz zachwycające dwa piękne łuki. W trakcie realizacji inwestycji zarówno inwestor, jak i wykonawca wykazali się staranną dbałością o środowisko naturalne: most nie jest masywny, nie wpływa destrukcyjnie na Wisłę, lekkie filary nie zmieniły funkcji terenów zalewowych, a nocna iluminacja nie narusza warunków ekosystemu.
Powszechnie zaakceptowano także nazwanie mostu im. Gen. Elżbiety Zawackiej. Rada Miasta Torunia bez zbędnej dyskusji postanowiła, że ta wielka torunianka i wyjątkowa Polka powinna w Toruniu mieć most.
- Dziękuję wszystkim, którzy potwierdzili, iż determinacją, zdecydowaniem i świadomością odpowiedzialności za przyszłość buduje się miasta. Tym samym buduje się także konstrukcje, które zapisują się na wieki w symbolice miejsca. Jestem bardzo wdzięczny za to, że wspólnie wybudowaliśmy most wyjątkowy i piękny w mieście Toruniu! - podkreślił na zakończenie swojego wystąpienia prezydent Michał Zaleski.
Referat na temat toruńskich mostów, ich historii i znaczenia wygłosił w trakcie konferencji inż. Krzysztof Dudek, członek zarządu Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski.
Dr Krzysztof Wąchalski, jeden z projektantów toruńskiej inwestycji, opowiedział o historii projektu i jego realizacji. Na konferencji nie zabrakło także referatu przygotowanego przez generalnego wykonawcę -firmę Strabag. Jego przedstawiciel, mgr inż. Zbigniew Szubski, wyjaśnił, skąd wzięło się określenie „inżynieryjny majstersztyk” w odniesieniu do mostu gen. E. Zawackiej.
Uczestnicy konferencji wysłuchali także wystąpienia dr. hab. inż. Jana Kempy, prof. Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich, który przedstawił warunki ruchu drogowego w Toruniu po oddaniu do eksploatacji mostu drogowego gen. Elżbiety Zawackiej. Dyskusję merytoryczną zakończyło wystąpienie Anny Stasiak, dyrektora Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Toruniu, która opowiedziała o znaczeniu Wisły w rozwoju przestrzennym Torunia.
Patronat nad konferencją objął Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-kujawski, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Oddział w Toruniu oraz Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych w Toruniu. Na zakończenie obrad uczestnicy konferencji zrobili sobie wspólne pamiątkowe zdjęcie na punkcie widokowym na placu Daszyńskiego.
Fot. Sławomir Kowalski