#70latWozowni – wystawy w ramach jubileuszu galerii | www.torun.pl

dzień otwarty (wstęp wolny): 6.11. (piątek), godz. 12.00–17.00
wernisaż on-line (Facebook galerii): 6.11. (piątek), godz. 18.00

Galeria Sztuki Wozownia – bezpośrednia spadkobierczyni tradycji m.in. toruńskiego oddziału BWA – świętuje 70-lecie działalności wystawienniczej. Dzieje galerii sięgają nie tylko głęboko w przeszłość, ale są też niezwykle skomplikowane, bo toczyły się meandrami kolejnych zmian strukturalnych, nazewniczych, organizacyjnych. Na jej losy oddziaływały różnorodne czynniki – ścisły związek z toruńskim Związkiem Polskich Artystów Plastyków, zmiany administracyjne w kraju czy wreszcie osobowość i indywidualność osób, które nią kierowały.

Jak podkreśla dyrektorka Wozowni Anna Jackowska „Galeria sztuki współczesnej to nie muzeum, któremu upływające lata automatycznie dodają dostojeństwa, szacunku, powagi. Te wartości niekoniecznie są dla galerii najważniejsze. Jednak 70 lat istnienia Wozowni w Toruniu ma znaczenie. Świadczy chociażby o upartym uznawaniu sztuki za wyjątkowy i niezwykle znaczący obszar działalności człowieka. To przekonanie, a także otwartość i ciekawość, pozwalały nam towarzyszyć artystkom i artystom, krytyczkom i krytykom sztuki przez te wiele lat różnych zmian”.

Obchody jubileuszu toczą się w cieniu pandemii, więc mają charakter kameralny. Ich głównym punktem są trzy wystawy zajmujące całą przestrzeń Wozowni, oraz publikacja, która nie tylko zarysowuje hi-storię galerii i omawia najważniejsze organizowane w niej wydarzenia, ale również zbiera wspomnienia osób współpracujących z nią na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat.

Wystawa „Podróż w przeszłość” stanowi wgląd w siedem dekad historii galerii. Wyraźne punkty w tej opowieści wyznaczają miejsca, które stanowiły jej siedzibę – chronologicznie: tzw. Dom Plastyka przy ul. Chełmińskiej, Dwór Artusa, pawilon wystawienniczy na ul. Ducha św. i – wreszcie – bezpośrednio przylegający do niego zabytkowy budynek dawnej pruskiej wozowni artyleryjskiej. Ekspozycja kreśli obraz przemian, jakie przeszła galeria, w 1950 roku rozpoczynająca działalność jako Delegatura w Toruniu Oddziału CBWA w Bydgoszczy, a dziś będąca instytucją kultury Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Na wystawie zobaczyć można pamiątki, plakaty, materiały archiwalne czy fotografie z lat 1950–2020. Wiele miejsca poświęcono imprezom, które stanowią charakterystyczny rys Wozowni: triennale „Kolor w grafice”, konkursowi na małą formę malarską czy pokazom plakatu z cyklu „Persona”, organizowanego we współpracy z Muzeum Narodowym w Poznaniu. Na okresie od 1999 roku, kiedy oficjalnie ukonstytuowała się Galeria Sztuki Wozownia, koncentrują się z kolei prezentowa-ne wideowywiady z osobami, które na przestrzeni ostatnich dwóch dekad blisko związane były z insty-tucją, współtworząc jej program – m.in. kuratorkami Małgorzatą Jankowską i Martą Smolińską.

Drugą z wystaw jest pokaz najlepszych studenckich projektów identyfikacji graficznej jubileuszu #70latWozowni, które powstały w ramach zajęć w pracowni projektowania wizualnego, prowadzonych przez prof. Krzysztofa Białowicza dla studentów i studentek Katedry Intermediów WSP UMK w Toruniu. Najlepsze plakaty, znaki i animacje zaprojektowane przez 24 młodych adeptów i adeptki sztuki wybrane zostały spośród kilkudziesięciu zgłoszonych prac. Jury zakwalifikowało do listopadowego pokazu najciekawsze z nich oraz zdecydowało, że oficjalnym projektem identyfikacji wizualnej jubileuszu stanie się propozycja Julii Gorzkiewicz. Wyróżnienia przyznano natomiast projektom Anny Kiszkowiak, Beaty Marchlewskiej i Magdaleny Skarbek.

Bardzo istotną częścią obchodów jubileuszu jest także wystawa wybranych prac z kolekcji Wozowni. Zasadniczą część galeryjnych zbiorów, bo aż 540 obiektów, stanowi grafika warsztatowa. O ich wartości świadczą słowa Tadeusza Marciniaka – badacza i teoretyka sztuki – który pisał: „Jest to nie tylko imponująca kolekcja, ale także niejako ilustracja historii grafiki polskiej ostatnich lat minionego wieku. Można na jej podstawie (…) wyrobić sobie zdanie o trendach, fascynacjach, technikach grafiki polskiej i pośrednio tym, co istotne w grafice europejskiej czy światowej”. Kolekcja powstawała od 1982 roku, głównie dzięki zakupom prac z kolejnych edycji ogólnopolskiego triennale „Kolor w grafice”. Selekcja 90 pereł ze zbiorów Wozowni, zaprezentowana toruńskiej publiczności, obejmuje dzieła wybitnych twórców, takich jak m.in. Jan Berdyszak, Roman Cieślewicz, Halina Chrostowska, Ryszard Gieryszewski czy Jerzy Grabowski, w tym także artystów związanych z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK czy lokalnym oddziałem ZPAP – m.in. Zygmunta Kotlarczyka, Ryszarda Krzywki, Barbary Narębskiej-Dębskiej, Edmunda Piotrowicza, Janusza Przybylskiego czy Marii Wąsowskiej.

Obchodom jubileuszu towarzyszy publikacja #70latWozowni pod red. Anny Jackowskiej, sfinansowana ze środków Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.