W trosce o historyczne dziedzictwo | www.torun.pl

Powstanie „Plan zarządzania miejscem światowego dziedzictwa UNESCO dla średniowiecznego zespołu miejskiego Torunia”, który poprzedzą konsultacje społeczne angażujące zarówno mieszkańców miasta, jak i turystów.

Toruński zespół staromiejski  został wpisany na listę 4 grudnia 1997 r., a oficjalne przekazanie dokumentu potwierdzającego odbyło się 5 czerwca 1998 r. w Toruniu. Wówczas sporządzenie takiego planu nie było wymagane. Podczas XL sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2016 r. przyjęto retrospektywną Deklarację Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości dla dóbr światowego dziedzictwa, w tym dla miasta średniowiecznego w Toruniu. W dokumencie tym wskazano, że „utrzymanie wyjątkowej uniwersalnej wartości, autentyzmu i integralności Średniowiecznego miasta w Toruniu z czasem będzie wymagało przygotowania, zatwierdzenia i wdrożenia kompleksowego planu zarządzania w celu zapewnienia długotrwałej ochrony i efektywnego zarządzania dobrem”. Nie został jednak określony termin wykonania takiego opracowania dla obiektów wpisanych przed rokiem 2012 na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Aktualnie miasto przystępuje do sporządzenia „Planu zarządzania miejscem światowego dziedzictwa UNESCO dla średniowiecznego zespołu miejskiego Torunia”. Wykonają go dr inż. Katarzyna Piotrowska i mgr Jacek Dąbrowski. z którymi zawarto umowę 23 listopada 2022 r. Planowany termin wykonania zadania: 16 miesięcy od dnia zawarcia umowy, a jego koszt to 136.000zł brutto.

- Plan, jak każdy dokument, mówi o tym, jak postępować. Jest to wyznaczenie kierunków na przyszłość postępowania, w tym wypadku – zarządzania miejscem światowego dziedzictwa kultury UNESCO, a takim miejscem jest zespół staromiejski. Dokument nie będzie wnikał w zdarzenia z przeszłości, będzie za to mówił, jak postępować z tym dobrodziejstwem w ramach jego granic. Wkraczamy teraz w bardzo ważny etap zbierania opinii w różnych grupach społecznych zainteresowanych tym tematem – wyjaśniał prezydent Michał Zaleski podczas konferencji o prasowej, jaka odbyła się 2 czerwca 2023 r. – To, co znajdzie się w planie będzie wiążące zarówno dla mnie, jak i dla Rady Miasta – dodał prezydent.

- Zadaniem naszym jest przygotowanie dokumentu czy też wskazanie procedur, które usprawnią zarządzanie miejscem światowego dziedzictwa UNESCO. Oznacza to, że dążymy do czegoś, co nazywamy efektywną ochroną wartości miejsca światowego dziedzictwa, czyli tej wartości, która stała u podstaw wpisu na tę listę – tłumaczyła dr inż. Katarzyna Piotrowska, kierująca pracami.

Za nami już I etap prac. – Zakończyliśmy zbieranie dokumentacji, rozpoznanie, czym miasto i rozmaite instytucje, organizacje, urzędy dysponują. To wszystko może być nam potrzebne do napisania projektu – mówił Jacek Dąbrowski, pełnomocnik i członek zespołu.

Za chwilę ruszy drugi etap związany z realizacją badań społecznych, których pierwszą częścią będą badania ankietowe kierowane do różnych grup respondentów i interesariuszy.

- Mamy opracowany zestaw ankiet, które będą upublicznione, w tym jedna z najistotniejszych dla nas, czyli ta skierowana do społeczności miasta Torunia. Będzie ona rozbita na dwie części, pierwszą – skierowaną do mieszkańców – użytkowników przestrzeni wpisanej na listę UNESCO, drugą – ogólnie do mieszkańców miasta, którzy także mają prawo wypowiedzieć się na temat tego obszaru – wyjaśniał Jacek Dąbrowski.

Wypełnij ankietę wstępną
Od 5 czerwca 2023 r. od godz. 7:30 na utworzonej stronie: https://torunmiejscemunesco.pl/badania-spoleczne uruchomiono  ankiety dedykowane m.in. mieszkańcom, a także przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą, administratorom obiektów sakralnych i zabytkowych czy mieszkańcom Torunia lub okolic, którzy pracują w tej przestrzeni. Osobne kategorie stanowić będą przyjezdni: turyści i osoby na delegacjach służbowych oraz turyści zagraniczni (ankieta w jęz. angielskim) oraz mieszkańcy Torunia i okolic. Z kolei bezpośrednio, drogą mailową, ankiety trafią do przedstawicieli administracji samorządowej związana zawodowo z Urzędem Miasta Torunia, pracowników podmiotów powiązanych z urzędem i działających na rzecz miasta oraz organizacji pozarządowych działających w obszarze turystyki i ochrony zabytków, a także do radnych.

- Ankieta służy przygotowaniu spotkań, w ramach których zostaną pogłębione wywiad i dyskusja. Będzie to dosyć precyzyjna informacja, która znacząco wzbogaci tę informację zwrotną, którą pozyskamy – dodał Andrzej Przybylski, który należy do zespołu sporządzającego plan.

Dyskusje odbywać się będą podczas czterech obowiązkowych spotkań. Jak mówią autorzy opracowania, dzięki formule otwartej „burzy mózgów” będzie można uzyskać wiele cennych informacji dotyczących oczekiwań, jak i spostrzeżeń na tematy związane z historycznym centrum miasta oraz z samymi wynikami ankiet, by wspólnie dojść do spójnej wizji troski o dziedzictwo Torunia.

Fot. Małgorzata Litwin