Śmieci zamienią się w energię | www.torun.pl

5 czerwca 2009 r. prezydent Torunia podpisał w Bydgoszczy preumowę na realizację projektu "Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego". Inwestycja pozwoli rozwiązać narastający problem śmieci w regionie.

Budowa spalarni będzie kosztowała 400 mln zł. Projekt wpisany został na indykatywną listę projektów kluczowych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Unijne dofinansowanie wyniesie 340 mln zł.

Podpisanie preumowy było elementem III Bydgoskich Dni Ochrony Środowiska oraz Inauguracji XI Edycji Narodowego Konkursu Ekologicznego "Przyjaźni Środowisku". Odbyło się w plenerze, na scenie ustawionej na ulicy Mostowej w Bydgoszczy. Zwieńczeniem uroczystości było wspólne pokrojenie tortu, zdobionego motywami ekologicznymi.

Problem zagospodarowania i utylizacji odpadów jest znany w Polsce i Europie od dziesięcioleci. Rozwój cywilizacyjny nierozerwalnie związany jest z gromadzeniem coraz większej ilości odpadów, co spowodowane jest rosnącą liczbą źródeł ich powstawania.

Przyjęte przez Polskę zobowiązania wynikające z traktatu akcesyjnego do Unii Europejskiej oraz będące tego konsekwencją obowiązki zawarte w ustawie o odpadach, obligują Toruń, tak jak każdą inną gminę w Polsce, m.in. do systematycznego ograniczania ilości odpadów ulegających biodegradacji, składowanych na składowiskach. Realizacja tych obowiązków wiąże się z koniecznością przebudowy obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi.

Odpady komunalne stanowią jedną z najbardziej istotnych grup odpadów wytwarzanych w Toruniu i Bydgoszczy. Z roku na rok jest ich coraz więcej. W 2003 r. w Toruniu zebrano od gospodarstw domowych 75.854 ton odpadów komunalnych, w 2007 r. - 80.700 ton. Prognozuje się, że w kolejnych latach ilość wytwarzanych odpadów będzie rosnąć średnio rocznie o 0,5-0,7 tys. ton. W ilości tej 50-60 proc. stanowią odpady biodegradowalne.

Obecnie najbardziej prymitywna i zagrażająca środowisku metoda, jaką jest składowanie, przeważa w strukturze zagospodarowania odpadów. Zaledwie 2,62 procent odpadów przeznaczonych jest do odzysku, zaś 1,43 procent jest kompostowane. Należy więc podjąć zdecydowane działania ograniczające składowanie odpadów. Wiąże się to przede wszystkim z realizacją zapisów Krajowego Programu Gospodarki Odpadami, mówiących m.in. o zredukowaniu składowania strumienia odpadów biodegradowalnych.

Odpady komunalne mogą być znakomitym źródłem pozyskiwania energii. Obecnie zdecydowana większość tej energii jest bezpowrotnie tracona, powodując przy tym emisję metanu do powietrza, który stwarza wielokrotnie większe zagrożenie efektem cieplarnianym niż emisja CO2. Te same odpady skierowane do nowoczesnego zakładu obróbki termicznej mogą stanowić znaczące źródło użytecznej energii, które będzie miało cechy energii odnawialnej. Dlatego Bydgoszcz i Toruń podjęły inicjatywę wspólnej realizacji przedsięwzięcia zmierzającego do ujednolicenia systemu gospodarki odpadami komunalnymi, w tym do budowy zakładu termicznego przekształcania odpadów komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego.

Projekt obejmuje stworzenie spójnych systemów gospodarki odpadami dla Bydgoszczy i Torunia oraz sąsiednich gmin wraz z budową instalacji do termicznego przekształcania odpadów. Jego wydajność wynosiłaby 180 tys. ton.

2 lutego 2009 roku ogłoszona została aktualizacja listy projektów indywidualnych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wśród 268 projektów umieszczonych na liście podstawowej znalazł się również wspólny projekt Bydgoszczy i Torunia pn. "Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego (ZTPOK)".

Umieszczenie projektu na liście POIiŚ to gwarancja uzyskania wysokiej dotacji tej inwestycji z funduszy unijnych. Budowa spalarni kosztowała będzie 400 mln zł, a unijne dofinansowanie wyniesie 340 mln zł. Udział finansowy w ponoszonych kosztach został wstępnie ustalony w proporcji wynikającej z ilości odpadów obu miast przypadających na jednego mieszkańca: Bydgoszcz - 2/3 kosztów, Toruń - 1/3 kosztów.

W ramach prac związanych z przygotowaniem projektu prowadzone były konsultacje społeczne w Toruniu oraz w Bydgoszczy, gdzie obiekt ma być zbudowany.

Powstanie zakładu termicznej obróbki odpadów wpłynie na:

• ograniczenie liczby składowisk oraz ich pojemności, co poprawi stan środowiska regionu,
• ograniczenie stosowania paliw kopalnych jako źródła energii, a przez to zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń do powietrza,
  obniżenie opłat za ścieki i wodę ciepłą dla mieszkańców,
• przyczyni się do poprawy relacji społecznych w regionie,
• będzie impulsem gospodarczego rozwoju regionu.

Projekt ten jest zgodny z celami Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2010, Strategią Rozwoju Kraju, Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia oraz celami POIiŚ w zakresie rozwoju infrastruktury środowiska. Ponadto przedsięwzięcie pn. "Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego" znajduje się w obowiązującym Programie ochrony środowiska z planem gospodarki odpadami województwa kujawsko-pomorskiego 2010.