Nauka i Sztuka | www.torun.pl

W programie tegorocznej edycji Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki, której hasło przewodnie to "Pięć wieków po Koperniku", znajdzie się ok. 100 imprez. Wydarzenie potrwa od 22 do 24 kwietnia.

To już tradycja, że każdego roku Toruń na kilka dni staje się stolicą nauki i sztuki. Badacze i studenci z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz pracownicy lokalnych instytucji kultury i nauki w przystępny oraz atrakcyjny sposób prezentują swoje osiągnięcia, przybliżają dyscypliny, którymi się zajmują i aktualne tematy badawcze. Naukowe święto to również okazja, by zajrzeć do miejsc na co dzień niedostępnych – laboratoriów, muzealnych magazynów, pracowni artystów oraz na zaplecza firm i instytucji.

Co, gdzie, kiedy?

21. Toruński Festiwal Nauki i Sztuki rozpocznie się w sobotę 22 kwietnia i potrwa do poniedziałku 24 kwietnia. Pełny program wydarzenia jest dostępny na stronie internetowej festiwalu.
Udział we wszystkich festiwalowych imprezach jest bezpłatny, na część z nich jednak wymagana była wcześniejsza rejestracja. Dotyczyło to przede wszystkim wydarzeń, na których obowiązuje limit miejsc. To różnego rodzaju warsztaty, kameralne pokazy i spotkania.

W trakcie przygotowań do organizacji ubiegłorocznej, jubileuszowej XX edycji Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki, Rada Programowa przeprowadziła konsultacje oraz zleciła badania ankietowe wśród organizatorów wydarzeń, uwzględniając opinie odbiorców. Na podstawie zebranych wyników wypracowano unikalną formułę Festiwalu, złożoną z bloków tematycznych, które – by uniknąć rozproszenia – skupione są w kilku strefach. Tak też będzie i w tym roku.

Festiwalowa mapa

21. Festiwal będzie zlokalizowany w pięciu strefach: kampusie akademickim na Bielanach (poniedziałek 24 kwietnia), Podgórzu (sobota 22 kwietnia), Starówce (sobota 22 kwietnia), Wydziale Sztuk Pięknych (sobota i poniedziałek, 22 i 24 kwietnia) oraz Młynie Wiedzy i Kultury (niedziela 23 kwietnia), którego gospodarzami są Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy oraz Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury.

W ramach stref zaprezentowane zostaną bloki tematyczne – w każdym z nich znajdziemy imprezy powiązane poruszanymi zagadnieniami oraz formą.

Czego więc możemy się spodziewać?

W sobotę w pierwszej ze stref, czyli na Starówce, czeka nas "Piknik popularnonaukowy", podczas którego młodsi i starsi będą mogli poeksperymentować z nauką. Do "Jaskini mądrości" zapraszamy na serię wykładów dotyczących wielu różnych i ciekawych tematów badawczych. Naukowych nowinek i ciekawostek poszukamy w bloku "Medycyna i nasze życie". Zajrzymy też do Muzeum Okręgowego, które odpowiada za blok "Muzealne tajemnice", a Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka zaprosi najmłodszych do bloku "Ogony pod gwiazdami". Tradycyjnie już za mocny festiwalowy akcent odpowiadają historycy, którzy przygotowali "Niezłą historię!". Dzięki ich pomysłowości i kreatywności przeniesiemy się m.in. na średniowieczną ulicę, dokładnie taką, jaką mógł spacerować Mikołaj Kopernik. Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy zabierze nas na "Muzyczną orbitę" – przygotowała koncert muzyki dawnej oraz muzyczny poranek dla całych rodzin.

W sobotę warto też wybrać się na drugą stronę Wisły – Centrum Kultury Dwór Artusa zaprasza na blok "Kulturalne lewobrzeże – podgórski kosmos". W ofercie ma szereg warsztatów, zarówno dla dzieci, całych rodzin, jak i starszych odbiorców.
"W głąb sztuki" to propozycja Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Z warsztatów m.in. graficznych, rysunku, konserwacji będziemy mogli skorzystać przez dwa dni – w sobotę i poniedziałek (22 i 24 kwietnia).
Niedziela należy w całości do naszych partnerów – Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, które tradycyjnie już zaprasza na wielki naukowy piknik, oraz Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury i jego świetnej inicjatywy – Kliniki Kultury.
Poniedziałek 24 kwietnia to z kolei dzień, w którym warto wybrać się do miasteczka akademickiego na Bielanach. Czekać tu, głównie na uczniów, będą naukowcy z blokiem "Akcja-edukacja", całe rodziny zaś są mile widziane na "Pikniku Naukowe Miasteczko". Prawnicy przygotowali serię wykładów i spotkań poświęconych Kopernikowi, ciekawie zapowiadają się również wykłady z bloku "Wewnętrzny gwiazdozbiór".

To jednak nie wszystko. Goście Festiwalu liczyć mogą również na wycieczkę do Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach.
W programie znalazły się także imprezy towarzyszące, m.in. premiera seansu "Oto kosmos" w Planetarium (sobota 22 kwietnia")  oraz IX Bieg z książką "Ogrody Szymborskiej". Na to ostatnie wydarzenie zapisy już ruszyły – zainteresowani mają czas do środy 19 kwietnia.

Impreza odbędzie się w lasku koło kampusu akademickiego na toruńskich Bielanach, w pobliżu Kopernikańskiego Ośrodka Integracji UMK. Dla chętnych przewidziano też zwiedzanie ogrodu społecznego na terenie tej nowej uniwersyteckiej placówki. Zawodnicy i zawodniczki  mogą wziąć udział w biegu głównym oraz sztafecie.

Festiwal z Kopernikiem

Popularnonaukowe święto tradycyjnie już ma swój motyw bądź hasło przewodnie – nawiązujące do aktualnych tematów badawczych i wydarzeń na świecie. W ubiegłych latach były to m.in. czas i przestrzeń, energia oraz Wisła. W tym roku hasło związane jest z Mikołajem Kopernikiem.

Nie mogło być inaczej – Senat Rzeczypospolitej Polskiej pragnąc upamiętnić znamienitego uczonego, ustanowił rok 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika w 550. rocznicę urodzin wielkiego astronoma i jednocześnie – patrona naszego Uniwersytetu.
Wybitny astronom, twórca teorii heliocentrycznej, matematyk, prawnik, lekarz, ekonomista, teolog – Mikołaj Kopernik był wszechstronnie wykształcony, posiadał wiedzę i umiejętności z wielu dziedzin nauki i życia. Podczas Festiwalu sprawdzimy, jak wygląda nauka "Pięć wieków po Koperniku", nie zabraknie też oczywiście imprez związanych z życiem i czasami wielkiego astronoma.

Spośród blisko 100 wydarzeń, które znalazły się w programie, wiele z nich w niezwykle atrakcyjny sposób nawiązuje do przewodniego hasła – odnajdziemy je w niemal wszystkich blokach i strefach Festiwalu. Tak jest m.in. w przypadku bloku "Jaskinia mądrości", w którym spodziewać się możemy cyklu krótkich wykładów popularnonaukowych, w planach są również zajęcia przygotowane przez chemików – dzieci zastanowią się, co robił mały Kopernik, gdy padał deszcz. Licealiści spróbują wykreować filmowy kosmos, a następnie przyjrzą się ziemskiej hydrosferze okiem satelity, chętnych w każdym wieku czeka zaś turniej zagadek "Logika u Kopernika", zaplanowany w formacie telewizyjnego quizu "Postaw na milion". Poznamy Kopernika jako prawnika, chemicy nawiążą do dzieła "O obrotach sfer niebieskich", a matematycy sprawdzą, jakie gotyckie ornamenty kryje fasada domu astronoma. Młodzież zaprojektuje wielkoformatowy szablon z wizerunkiem Kopernika w nurcie street artu, a całe rodziny wezmą udział w terenowej grze, w której poszukiwać będą zaginionego rękopisu Kopernika. Astronomowie opowiedzą nam o nowych planetach – wspólnie zastanowimy się, czy spodobałyby się Kopernikowi.

Będzie też można "przenieść się w czasie" – z archeologami poznamy średniowiecznych rzemieślników i wojowników, a z historykami pospacerujemy ulicą sprzed wieków, pójdziemy także na koncert – wysłuchamy utworów znanych i lubianych w czasach Kopernika.

Program oraz formy przekazu tak, jak przez minione 20 edycji, będą bogate i różnorodne. Gwarantujemy, że niezależnie od wieku każdy znajdzie coś interesującego dla siebie.

Muzyczne otwarcie

Na sam koniec wspominamy o początku. Otwarcie Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki będzie prawdziwą muzyczną ucztą. W sobotę 22 kwietnia o godz. 18 w Auli UMK przy ul. Gagarina 11 zobaczymy "Zemstę nietoperza".
Pełnowymiarowy spektakl operetkowy przygotowali studenci wydziałów wokalno-aktorskiego i instrumentalnego Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego z Bydgoszczy. Młodych muzyków opieką otoczyli doświadczeni realizatorzy – za reżyserię odpowiada Grzegorz Boniecki (Warszawska Opera Kameralna), kierownictwem muzycznym zaś zajął się Piotr Wajrak (Opera Nova).

"Zemstę nietoperza" mogą zobaczyć wszyscy zainteresowani. Wstęp jest bezpłatny, bez zapisów, liczba miejsc jest jednak ograniczona. 

Dzieło Johanna Straussa syna uchodzi za wzór swojego gatunku. Przede wszystkim ze względu na wspaniałą muzykę – usłyszymy walce, polki i arie, a niesamowita uwertura będzie chciała porwać nas do tańca. Ogromnym atutem jest także zabawne i ciekawe libretto – ręczymy, że ta historia wciągnie publiczność.

fot. Andrzej Romański