Pamięci ofiar 1939 roku

6 października w Toruniu na skwerze przy ul. Uniwersyteckiej odsłonięty zostanie Pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939. Monument ma być częścią Parku Pamięci.

Pomnik ma upamiętniać tysiące cywilów zamordowanych przez hitlerowców na ziemiach pomorskich w 1939 roku. Najwięcej było wśród nich inteligencji oraz osób zaangażowanych w umacnianie polskości. Monument, który stanie nieopodal Dworca PKS to projekt znanego toruńskiego artysty Zbigniewa Mikielewicza. Ma on przypominać rozstrzelany dom – składa się z bryły z białego kamienia z dużą wyrwą pośrodku, odsłaniającą metalową płytę z wyrytymi nazwami ponad 400 miejscowości, w których Niemcy dokonywali egzekucji. Tuż obok pojawi się tablica z informacją historyczną i fragmentem wiersza Zbigniewa Herberta „Pan Cogito o potrzebie ścisłości”. Projekt zakłada także 20 mniejszych obiektów, upamiętniających konkretne miejsca kaźni. Pieniądze na budowę pochodzą m.in. ze zbiórki, w którą zaangażowali się harcerze.

- Toruń, jako stolica województwa pomorskiego do roku 1939 to naturalne miejsce, w którym należy upamiętnić ofiary zbrodni, do jakich doszło na Pomorzu w pierwszych dniach wojny 1939 roku. Piękno to rzecz, która bierze się z serca artysty. Kiedy Zbigniew Mikielewicz zobaczył ten skwer, to przyznał, że to właśnie tutaj powinniśmy pielęgnować pamięć o pomordowanych w pierwszych dniach drugiej wojny światowej, bardzo mu za to dziękujemy. Tuż obok pomnika, za nieco ponad rok czasu powstanie kolejny dobry obiekt - Muzeum Twierdzy Toruń. Historia w tym miejscu, nieopodal zespołu staromiejskiego, spłata się w różnych wątkach i aspektach - powiedział prezydent Torunia Michał Zaleski.

Budowę pomnika upamiętniającego ofiary zbrodni hitlerowskich na Pomorzu poparła Rada Miasta Torunia oraz sejmiki województw: pomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Inicjatywę patronatem objął Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda.

Uroczyste odsłonięcie monumentu zaplanowano na sobotę, 6 października. Oficjalne uroczystości rozpoczną się o godz. 14, wcześniej zaplanowano podpisanie deklaracji, składającej hołd osobom zaangażowanym w walkę o niepodległość i mszę świętą w katedrze śś. Janów, którą celebrować będą biskupi z całej Polski.

fot. Lech Kamiński