Zegar w noc świętojańską | www.torun.pl

Na wieżę toruńskiej katedry śś. Janów powróciła po remoncie tarcza zegara flisaczego. Bogato złocony, błekitno-granatowy cyferblat zostanie oficjalnie odsłonięty w noc świętojańską. Z tej okazji o północy zaśpiewa Chór Uniwersytecki, a wieża zostanie efektownie iluminowana.



O tarczy z katedralnej wieży wiadomo niewiele. Nikt nie potrafi podać dokładnej daty jej powstania (przypuszcza się, że pochodzi z połowy XVII w.), nie wiadomo też, jak pierwotnie wyglądała - na wystawionej na południowe słońce miedzianej tarczy nie zachowały się nawet ślady pierwotnej polichromii. Konserwatorzy stanęli więc przed poważnym dylematem, czy poprzestać jedynie na złoceniach, czy też pomalować tarczę w żywsze kolory. Zwolennikiem tej drugiej opcji był kierujący pracami prof. Janusz Krause z UMK. Jego zdaniem tarcza zegarowa powinna wybijać się z panoramy Starego Miasta - taka była bowiem jej rola przed wiekami – wskazywała czas flisakom i statkom płynącym po Wiśle. Ostatecznie grono specjalistów konserwacji zadecydowało, że tarcza - wzorem podobnej wiszącej na bazylice mariackiej w Gdańsku - zostanie pomalowana na błękit i granat, a wskazówka i rzymskie cyfry godzin wyzłocone.


23 czerwca, po sześciu tygodniach renowacji zabytek powrócił na swoje miejsce. Podobnie jak zdejmowanie, również zawieszanie tarczy zegarowej było skomplikowaną i niebezpieczną operacją, przeprowadzoną przez alpinistów i strażaków z użyciem najwyższego toruńskiego podnośnika, wieża katedry ma bowiem 40 m wysokości. Aby zopobiec wahaniom tarczy podczas unoszenia, trzeba było usunąć kilka drobnych gałęzi z lipy stojącej u podnóża katedry, obawiano się bowiem, że tarcza może zahaczyć o ich gęste ulistnienie. Cała operacja trwała kilka godzin – tarcza musiała być usztywniona specjalna belką oraz podpięta do kilku lin naciągających zapewniających jej stabilność podczas unoszenia.

Wszystko przebiegło pomyślnie i tarcza została na powrót umieszczona na swoim miejscu. Na koniec została zamontowana wskazówka, zakończona tzw. Palcem Bożym. Tarcza została też przysłonięta tkaniną, która zostanie uroczyście zdjęta w noc świętojańską. O północy 24 czerwca wieża katedry zostanie efektownie iluminowana, a Chór Akademicki UMK wykonana skomponowaną przez Magdalenę Cynk Kantatę Inkorporacyjną, której elementem jest bicie katedralnego dzwonu Tuba Dei. W ten sposób miasto uczci podczas Dni Torunia pierwszą w historii zegara flisaczego tak kapitalną renowację jego tarczy.



Prace renowacyjne zostały podjęte z inicjatywy Wydziału Informacji, Promocji i Turystyki Urzędu Miasta Torunia. Wydział pozyskał też pieniądze na sfinansowanie przedsięwzięcia - pochodzą one z wpływów, jakie miasto uzyskało za wywieszenie banera reklamowego na fasadzie Domu Harcerza.



Warto dodać, że to druga największa historyczna tarcza zegarowa w Polsce. Pierwsza to właśnie tarcza gdańska, trzeci co do wielkości zegar zawisł na krakowskiej wieży ratuszowej. Największym współczesnym zegarem w Polsce jest ten z Pałacu Kultury w Warszawie skonstruowany dla uświetnienia nowego millennium.