Pierwsza wystawa w Muzeum Diecezjalnym | www.torun.pl

„Na początku było..." to tytuł pierwszej ekspozycji otwartej 20 grudnia 2014 r. w Muzeum Diecezjalnym przy ul. Żeglarskiej 7 w Toruniu.

Muzeum Diecezjalne w Toruniu to całkowicie nowa placówka. Starania o jej powołanie trwały od wielu lat, wreszcie udało się na ten cel pozyskać i odrestaurować zabytkową kamienicę przy ul. Żeglarskiej 7, w sąsiedztwie katedry śś. Janów. Prace restauratorsko-konserwatorskie i adaptacja budynku na potrzeby muzeum, finansowane ze środków unijnych i miejskich, a także funduszy własnych kurii, zakończyły się 25 marca 2014 r. Teraz, po kilku miesiącach, w muzeum została uroczyście otwarta pierwsza ekspozycja pn. „Na początku było…”. Obejmuje ona cenne zabytki ruchome z kościołów toruńskich i terenu diecezji toruńskiej: rzeźby, obrazy, relikwiarze oraz inne elementy wyposażenia liturgicznego, w tym depozyty przechowywane do tej pory w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie. Obejrzymy m.in. średniowieczne krzyże relikwiarzowe i monstrancje z kościoła św. Jakuba w Toruniu, gotycki obraz Madonny z dzieciątkiem z tegoż kościoła, a także m.in. XVI-wieczną grupę rzeźb polichromowanych „Modlitwa w Ogrójcu” z Lubawy. 

- Toruń czekał na to muzeum – mówił podczas otwarcia ekspozycji prezydent Torunia Michał Zaleski. - Warto było podjąć się trudu zagospodarowania tego miejsca, zgodnego zarówno z niezwykłą wartością zabytkowej kamienicy, jak i jej otoczeniem: pobliską katedrą Janową, kurią diecezjalną, Centrum Dialogu Społecznego, domem sióstr elżbietanek czy Piwnicą pod Świętymi Janami. Toruń i ziemia diecezji toruńskiej były i są nadal skarbnicą dzieł sztuki sakralnej o najwyższej wartości. Niech to dziedzictwo będzie pokazywane w Muzeum Diecezjalnym jako nasze wspólne dobro: toruńskie, kościelne, ale i narodowe.

Kamienica przy ul. Żeglarskiej 7 powstała przypuszczalnie w I poł. XVI w. Właścicielem i inwestorem był zapewne zamożny torunianin, jego nazwisko nie jest znane. Kamienica w swej najpełniejszej, gotyckiej formie była podpiwniczonym, dwupiętrowym budynkiem, który został XVII wieku częściowo przebudowany w sposób charakterystyczny dla stylu barokowego. Dokumenty zawierające informacje o sposobie użytkowania kamienicy zachowały się dopiero od lat 20. XX w. Parter użytkowany był na cele przemysłowo-handlowe, zaś wyższe kondygnacje pełniły funkcje mieszkalne. W latach 20. XX w. parter kamienicy zajmowała m.in. restauracja, Fabryka Cukierków S. Skonieckiego, Hurtownia Towarów Kolonialnych, Składnica Skór, a nawet wytwórnia pomocy szkolnych. W latach 50. XX w. parter zajmował zakład szklarski, a w latach 60. Biblioteka Wojskowa. Od lat 70. znajdowała się w kamienicy na parterze filia Książnicy Miejskiej, czasowo też pomieszczenia na I piętrze zostały zaadaptowane na potrzeby Orkiestry Kameralnej. Pozostałe pełniły funkcje mieszkalne. Od lat 90. XX w. do roku 2006 kamienica, mimo podejmowanych prób znalezienia dla niej odpowiedniej funkcji, pozostawała bez użytkownika, co sprzyjało jej postępującej degradacji . Wreszcie w 2004 r. została sprzedana Fundacji Nasza Przyszłość, która w roku następnym wystąpiła o pozwolenia na adaptację budynku na Dom Polonijny. W roku 2006 podjęto jednak decyzję o przeznaczeniu jej na siedzibę Muzeum Diecezjalnego. Dyrektorem muzeum jest ks. Jacek Kwiatkowski.