Dies Natalis Copernici 2022 | www.torun.pl

19 lutego, jak co roku, w Toruniu świętujemy urodziny Mikołaja Kopernika – postaci dla Torunia niezwykle ważnej, która nie tylko na trwałe zapisała się w historii światowej nauki, ale jest też jednym z najwybitniejszych bohaterów polskiej historii.

Tegoroczna edycja Dies Natalis Copernici jest wyjątkowa, gdyż z jednej strony przygotowywane wydarzenie przypomni okrągłą, 500. rocznicę urodzin Kopernika, odwołując się do obchodów z roku 1973, z drugiej zaś zapowiada wydarzenia planowane na rok 2023, związane z 550. rocznicą urodzin wielkiego torunianina.

Muzeum Okręgowe zaprasza zatem w sobotę 19 lutego o godz. 16.00 do Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego na wspólne świętowanie. Pierwszym prelegentem będzie dr hab. Adam Kola, dyrektor Centrum Doskonałości Interacting Minds, Societies, Environments UMK w Toruniu, który w swoich badaniach koncentruje się na problemie (re)konstrukcji tożsamości ponadnarodowych w postsocjalistycznych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Pamięć zbiorowa to w ostatnich czasach niezwykle ważna dziedzina badań humanistycznych, a postać Mikołaja Kopernika jest wyjątkowo wdzięcznym tematem dla zobrazowania problemu, jak w ostatnim stuleciu pamięć budowała naszą własną tożsamość. Podczas spotkania prof. Adam Kola opowie o obchodach rocznicowych sprzed pół wieku w kontekście lokalnej pamięci o globalnej postaci, jaką bez wątpienia jest Mikołaj Kopernik.

Gościnią muzealnego popołudnia będzie również Olga Drenda, pisarka, eseistka i tłumaczka, autorka książek Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w latach transformacji oraz Wyroby. Pomysłowość wokół nas, za którą otrzymała nominację do Paszportów Polityki i Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii esej. Obecnie prowadzi stronę poświęconą materialnym widmom epoki transformacji znanej jako duchologia.pl. Na stronie tej prezentuje świeże spojrzenie na zjawiska, które jedni chcieliby wyrugować z naszej przestrzeni publicznej, a inni uważają za niegodne uwagi. Temat cieszy się jednak coraz większą popularnością w mediach społecznościowych.

Na spotkaniu pani Olga Drenda opowie o tym, że „w czasach PRL Mikołaj Kopernik stał się prawdziwym bohaterem kultury popularnej. Sprzyjały temu uroczyste obchody 500-lecia urodzin astronoma, przypadające na rok 1973, ale również potężnie oddziałujący na wyobraźnię podbój kosmosu. Do dzisiaj w polskich miastach – Toruniu, Fromborku, Olsztynie czy Braniewie – można znaleźć motywy przypominające ówczesne inicjatywy upamiętniające Kopernika. Udamy się na wycieczkę krajoznawczą śladami roku 1973, przypomnimy motywy kopernikowskie w sztuce nieprofesjonalnej i ludowej, w gadżetach, przedmiotach kolekcjonerskich, modzie i komiksie".

Ukoronowaniem wieczoru Dies Natalis Copernici  będzie krótki recital utworów z obszaru muzyki rozrywkowej lat 70. XX w. Pani Joanna Czajkowska, artystka i wokalistka na co dzień związana z Teatrem Muzycznym w Toruniu oraz akompaniujący jej na instrumentach klawiszowych Pan Bartek Staśkiewicz, zaprezentują program piosenek znanych i cenionych wykonawców. Usłyszymy utwory śpiewane przez ikony polskiej muzyki popularnej, m.in. 2 plus 1, Annę Jantar czy Zbigniewa Wodeckiego. Całość zamknie wykonanie kultowej piosenki Davida Bowiego Space Oddity.  

Dodatkowym elementem i smaczkiem tego wieczoru będzie, specjalnie przygotowana na to spotkanie, ekspozycja pt. M’73, czyli retro pokój z pamiątkami kopernikańskimi. Tak
o przygotowanej ekspozycji mówi Alicja Lubowicka z Domu Mikołaja Kopernika: „upragnione M w latach 70. to dla wielu mgliste wspomnienie lat młodości i wyczekanych początków bycia na swoim. W dzisiejszym myśleniu w odniesieniu do tych czasów dominuje poczucie politycznej szarości oraz pustych półek. Coraz silniej ten czas łączymy także z rozwojem rzemiosła i wzornictwa polskiego, a więc z półkami i tym co na nich właśnie. (…) Na prezentowanych wyrobach i gadżetach z epoki zobaczymy również Mikołaja Kopernika. To pokłosie 500. rocznicy urodzin astronoma, hucznie obchodzonej na całym świecie. Obecnie takie wyroby stanowią część zbiorów dokumentów życia społecznego i pamiątek w Domu Mikołaja Kopernika. Pamiątki obejmują około 1300 numerów inwentarzowych, zaś dokumenty życia społecznego ponad 2700. Spoglądając do wnętrza przygotowanej ekspozycji pokoju widzimy, że postać astronoma pojawiała się na rzeczach mały i dużych, użytkowych i dekoracyjnych. Wszechstronność godna człowieka renesansu!”

Święto Uniwersytetu

Spotkanie w Muzeum Okręgowym poprzedzą obchody Święta Uniwersytetu. Rozpoczną się o godz. 10:15 złożeniem kwiatów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika na Rynku Staromiejskim. Od godz. 11:00 uroczystości kontynuowane będą w Auli UMK. W związku z sytuacją epidemiczną stacjonarnie będzie mogło uczestniczyć w nich tylko wąskie grono gości, wszyscy zainteresowani przebiegiem Święta będą mogli śledzić transmisję na stronach UMK TV.

Zapraszamy serdecznie do świętowania 549. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika.

Wstęp wolny.

PROGRAM:

• 10:15 Złożenie kwiatów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika, Rynek Staromiejski
• 11:00 Święto Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, online - transmisja na UMK TV - kliknij, aby przejśc do strony

Muzeum Okręgowe, Ratusz Staromiejski:

• 16:00 Muzyczne rozpoczęcie: Joanna Czajkowska i Bartek Staśkiewicz w piosence Marka Grechuty „Dni, których nie znamy” z albumu „Korowód” (1971)
• 16.05 Przywitanie gości przez dyrektor muzeum Aleksandrę Mierzejewską
• 16.15 Słowo wstępne Prezydenta Miasta Torunia Michała Zaleskiego
• 16.20 Joanna Czajkowska i Bartek Staśkiewicz w piosence Andrzeja Dąbrowskiego „Zielono mi” z albumu „Zielono Mi” (1970)
• 16.25 Adam Kola „Obchody rocznicowe sprzed pół wieku: Kopernik globalny, pamięć lokalna” – prelekcja
• 17.00 Olga Drenda „Wyroby kopernikańskie” – prelekcja
• 17.30 Joanna Czajkowska i Bartek Staśkiewicz „Piosenki 70-tych lat” – recital
• 18:00 Przekazanie darów kopernikańskich dla Muzeum Okręgowego w Toruniu, Janina Mazurkiewicz
• 18:15 „M’73, czyli retro pokój z pamiątkami kopernikańskimi” – ekspozycja zbiorów
• 18:30 Przewidywany koniec spotkania

Kliknij w obrazek, aby powiększyć program