W wieku 102 lat zmarł prof. Jan Łopuski, zasłużony dziekan Wydziału Prawa i Administracji UMK, autor licznych publikacji naukowych oraz żołnierz Armii Krajowej. W 2017 roku został uhonorowany Medalem Honorowym Prezydenta Miasta Torunia – Thorunium.
Prof. Jan Łopuski urodził się 3 stycznia 1917 r. w Strzegocicach w powiecie dębickim na Podkarpaciu. W roku 1939, w którym wybuchła wojna, ukończył prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Od 7 do 21 września 1939 r. prof. Jan Łopuski brał udział w działaniach wojennych jako ułan ochotnik w szwadronie kawalerii 24. dywizji piechoty. W latach 1939-1945 był oficerem Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej Podokręgu Rzeszów. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na Rzeszowszczyznę pozostał w konspiracji, ale w grudniu 1944 r. dostał się w ręce radzieckich służb bezpieczeństwa, a następnie znalazł się w 283. łagrze NKWD w Stalinogorsku. Zwolniony z łagru z grupą żołnierzy AK, po powrocie do kraju, nielegalnie przedostał się na Zachód. Tam w latach 1946-1947 służył w II Korpusie Polskich Sił Zbrojnych, najpierw we Włoszech, następnie w Wielkiej Brytanii.
Przekonany o konieczności powrotu do ojczyzny, po ogłoszeniu w Polsce amnestii podporucznik Jan Łopuski drogą morską przybył do kraju 20 sierpnia 1947 r. Zafascynowany od dawna problematyką morską, osiedlił się na Wybrzeżu. Przez kolejne lata był przesłuchiwany i szykanowany, chociaż zaprzestał działalności konspiracyjnej. W 1951 r. obronił pracę doktorską, a w 1970 r. zdał kolokwium habilitacyjne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Z Toruniem związał się w roku 1971 jako pracownik naukowy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na Wydziale Prawa i Administracji. W 1977 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1984 profesora zwyczajnego. Na UMK pełnił szereg prestiżowych funkcji , był m.in. dziekanem Wydziału Prawa i Administracji UMK. W stanie wojennym występował w obronie prześladowanych studentów UMK.
W 1986 roku prof. Jan Łopuski przeszedł na emeryturę. Nadal jednak prowadził intensywne badania znajdujące swój wyraz w licznych publikacjach naukowych zamieszczanych w prestiżowych pismach krajowych i zagranicznych, takich jak: „Kwartalnik Prawa Prywatnego", „Państwo i Prawo", „Journal of Maritime Law and Commerce" i wielu innych. Na szczególne podkreślenie zasługuje niewątpliwie przygotowana pod redakcją profesora i z jego wiodącym autorskim udziałem, opublikowana w latach 1996-2000 , pionierska trzytomowa praca "Prawo morskie", która uzyskała nagrodę Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w 2001 r.
Wśród licznych odznaczeń profesora należy wymienić: Order Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Medal Edukacji Narodowej, Honorowy Obywatel Rzeszowa, Kustosz Pamięci Narodowej IPN, a także szczególne wyróżnienieUMK Convallaria Copernicana i medal Thorunium.
Fot. Andrzej Romański/UMK