Zieleń przy inwestycjach drogowych i komunikacyjnych | www.torun.pl

Nasadzenia uzupełniające i zastępujące to nieodłączna część inwestycji drogowych i komunikacyjnych w Toruniu. Dzięki nim w różnych częściach miasta przybędą tysiące drzew i krzewów.

W 2019 roku Miejski Zarząd Dróg w Toruniu będzie realizował nasadzenia i urządzenie terenów zieleni w ramach 23 zrealizowanych i realizowanych zadań inwestycyjnych. Część z nich zaplanowana jest do realizacji na lata 2019-2020.

W ramach nasadzeń i urządzania terenów zieleni pojawiają się drzewa liściaste, krzewy, byliny i pnącza. W planie II etapu budowy ul. Płaskiej uwzględniono nasadzenie ponad 50 klonów i lip, a także ponad 1000 sztuk krzewu berberys Thunberga. 18 grusz pojawi się w ramach przebudowy ul. Zamojskiej. Prawie 60 drzew i około 4000 sztuk krzewów zostanie nasadzonych w ramach realizacji zadania "Rozbudwa DK91 w ciągu ul. Grudziądzkiej od ul. Polnej do Trasy Wschodniej wraz z przebudową skrzyżowania z ul. Celniczą.

Ponad 50 drzew, m.in. klony, jabłonie i lipy, a także 10 sztuk iglastej kosodrzewiny oraz krzewy i byliny pojawią się po przebudowie ul. Długiej od ul. Szosa Chełmińska do ul. Św. Józefa wraz z ul. Hurynowicz. Aż 171 drzew i ponad 2000 krzewów zostanie posadzonych przy realizacji przebudowy ul. Włocławskiej na odcinku  od ul. Łódzkiej do pętli autobusowej oraz chodnika do ul. Zdrojowej.

Nasadzeń nie zabraknie również przy budowie miejsc parkingowych przy ul. Grudziądzkiej 53 i ul. Grudziądzkiej 62 i na obszarze pomiędzy ul. Przy Kaszowniku, Grudziądzką, przy Rynku Wełnianym i Jagiellońską. Około 80 drzew, m.in. lipy, klony, brzozy i dęby pojawi się w ramach II etapu przebudowy ul. Rypińskiej od ul. Otłoczyńskiej do ul. Glinieckiej. Nasadzenia w ramach tego projektu uzupełni ponad 4000 krzewów. Nowe nasadzenia drzew i krzewów pojawią się na Wrzosach, gdzie przebudowane będą ul. Lawendowa, ul. Modrakowa i ul. Stokrotkowa.

Wśród gatunków krzewów i bylin, które pojawią się na terenach nasadzeń są m.in.: berberys Thunberga, tawuła japońska, śnieguliczka Doorenbosa, dereń biały i pęcherznica kalinolistna, a także pięciornik krzewiasty i żarnowiec.

Tereny zieleni są również projektowane w ramach dwóch zadań realizowanych przez MZK w Toruniu:

1. „Przebudowa układu torowo-drogowego w ul. Wały gen. Sikorskiego i al. Jana Pawła II wraz z budową pasa tramwajowo-autobusowego w Toruniu – BiT-City II” (przebudowa rejonu pl. Rapackiego)

Inwestycja obejmie przebudowę istniejących torowisk tramwajowych wzdłuż ulic: Chopina, al. św. Jana Pawła II, Wały gen. Sikorskiego oraz Kraszewskiego i Czerwona Droga, a także budowę nowego odcinka torowiska łączącego pl. Artylerii Polskiej i pl. Niepodległości wraz z infrastrukturą towarzyszącą. W al. św. Jana Pawła II powstanie nowoczesny węzeł przesiadkowy integrujący transport autobusowy z tramwajowym. Przeprowadzona zostanie również kompleksowa przebudowa układu drogowego w obrębie modernizowanych torowisk.

Na polecenie Prezydenta Miasta Torunia, przeprowadzone zostały ponowne weryfikacje założeń projektowych, mające na celu ustalenie, czy i ile jeszcze drzew można wyłączyć z wycinki. Wykazały one, że kilkanaście drzew przeznaczonych pierwotnie do wycinki na al. św. Jana Pawła II uda się jeszcze zachować. Proponuje się przeznaczyć do zachowania dodatkowo 9 drzew, z czego 3 drzewa do obserwacji podczas robót budowlanych. Dodatkowo do przesadzenia wskazuje się przeznaczyć 5 drzew.

Obecny bilans wygląda następująco:
    • do wycinki przy al. św. Jana Pawła II – 52 drzewa, z czego 43 drzewa są w złym stanie zdrowotnym;
    • do przesadzenia przy al. św. Jana Pawła II - 9 drzew;
    • do wycinki przy ul. Chopina i Wały gen. Sikorskiego - 18 drzew.

W ramach nasadzeń zastępczych planowane jest nasadzenie 84 drzew odpornych na suszę, zanieczyszczenie powietrza i inne niekorzystne warunki. Z tego na al. św. Jana Pawła II, Czerwonej Drodze, Kraszewskiego i pl. Niepodległości pojawią się 63 nowe drzewa. Wśród planowanych do nasadzenia gatunków są: jarząb mączny, jarząb szwedzki, głóg pośredni, lipa drobnolistna, buk pospolity, śliwa wiśniowa, jarząb brekinia, klon czerwony. Drzewa będą nasadzane w bezpośrednim sąsiedztwie ulic, na których prowadzona jest inwestycja. Poza nasadzeniami zastępczymi w ramach inwestycji, kolejne co najmniej 80 drzew będzie nasadzonych w nieco dalszej odległości.

Nasadzenia te zostaną sfinansowane z budżetu miasta na rozwój terenów zieleni w Toruniu. Ponadto na terenach objętych inwestycją zostanie nasadzonych 5232 krzewów. Zostaną także zagospodarowane wszelkie tereny zielone znajdujące się w jej zasięgu, np. trawniki. Powstaną również dwa odcinki zielonego torowiska o łącznej powierzchni ok. 980 m2, co przyczyni się do zwiększenia powierzchni biologicznie czynnej.

Na węźle w al. św. Jana Pawła II rozpatruje się możliwość stworzenia tzw. „zielonego przystanku”. Planuje się, że obydwie wiaty przystankowe zostaną na całej długości obsadzone szybko przyrastającymi pnączami. Dodatkowa - poza planowanymi nasadzeniami drzew i krzewów, urządzeniem trawników i zielonego torowiska - zieleń będzie pełniła nie tylko funkcję estetyczną, ale dawała ochronę przez  promieniami słonecznymi i pochłaniała zanieczyszczenia powietrza generowane przez ruch drogowy. Wstępna koncepcja jest już opracowana, a obecnie trwają prace nad uszczegółowieniem rozwiązań, które mogą zostać zastosowane.

Mając na uwadze troskę o środowisko, Prezydent Miasta Torunia Michał Zaleski polecił wykonanie kolejnej ekspertyzy dendrologicznej. W tej sprawie rozesłano zapytanie ofertowe do pięciu specjalistów. 26 czerwca br. minął termin składania ofert. Wpłynęła jedna oferta, która jest poddawana ocenie. Na wykonanie ekspertyzy wykonawca będzie miał 14 dni od daty podpisania umowy. Opracowanie dendrologiczne musi zawierać: ogólną ocenę dokumentacji (projektu i inwentaryzacji); szczegółową (techniczną) ocenę drzew zakwalifikowanych do przesadzenia; ogólną ocenę wizualną drzew przeznaczonych do usunięcia z ustaleniem, czy jakieś drzewo nie nadaje się do przesadzenia (określenie zdatności drzewa do przesadzenia z uzasadnieniem); dokumentację fotograficzną.

2.  "Poprawa funkcjonowania komunikacji miejskiej w Toruniu - BiT-City II"

Projekt o całkowitej wartości ponad 400 mln zł zawiera osiem zadań, dzięki którym zostanie usprawniony transport publiczny w mieście. Głównym jego punktem jest budowa linii tramwajowej na tzw. osiedle Jar. Nowa linia przebiegać będzie z centrum Szosą Chełmińską, ul. Długą, Legionów, Polną, Ugory i Watzenrodego do nawrotu w ul. Strobanda. W ramach projektu zmodernizowane zostaną także odcinki torowisk wraz z siecią trakcyjną wzdłuż ulicy Bydgoskiej, Szosy Lubickiej, ul. Broniewskiego, Kraszewskiego, Warneńczyka i Gogi. Kupimy też pięć składów tramwajowych, trzy pojazdy techniczne i sześć autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą.

Przedsięwzięcie jest jeszcze w fazie projektowania, ale już teraz wiadomo, że w ramach zadań związanych z budową i modernizacją torowisk planuje się zastosowanie tzw. „zielonych torowisk”. Tego typu rozwiązania będą zastosowane na odcinkach wydzielonych torowisk, czyli znajdujących się poza jedniami ulic.

Oprócz podstawowego waloru estetycznego zielone torowiska wpłyną również na poprawę stanu środowiska naturalnego. Dzięki zastosowanej konstrukcji i nawierzchni roślinnej takie torowisko będzie ograniczało drgania i hałas oraz absorbowało pyły z ulicznego powietrza. Zatrzyma też wilgoć, dzięki czemu zminimalizuje efekt tzw. miejskiej wyspy ciepła.

Wszystkie tereny zielone znajdujące się w sąsiedztwie robót będą odnawiane do stanu istniejącego. Dodatkowo przewiduje się nasadzenie drzew i krzewów oraz urządzenie trawników. Warto dodać, iż przy budowie nowej linii tramwajowej do tzw. osiedla Jar projektanci zieleni przewidzieli po raz pierwszy w Toruniu stworzenie tzw. łąk kwietnych. Jest to rozwiązanie coraz częściej stosowane przy aranżacji zieleni miejskiej.

Ponieważ projekt jest jeszcze w fazie projektowania, nie ma jeszcze ostatecznego projektu zagospodarowania terenów zielonych całej inwestycji. Wiadomo już jednak, jak będzie wyglądał północny odcinek, od torów kolejowych przy ul. Legionów do skrzyżowania ul. Watzenrodego ze Strobanda. Projekt nasadzeń zieleni obejmuje przede wszystkim skrzyżowania oraz rondo. Na pozostałych terenach zieleni wykonane zostaną trawniki i łąki kwietne. Projekt zakłada wprowadzenie zieleni niskiej w postaci traw ozdobnych i bylin oraz wysokiej w postaci drzew. Drzewa zaprojektowano w miejscach, gdzie pozwala na to uzbrojenie podziemne. Zgodnie z decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony środowiska w Bydgoszczy, nie wprowadzano nasadzeń drzew na ul. Watzenrodego w celu zachowania bezdrzewnego pasa, ze względu na pozostawienie „korytarza” dla nietoperzy. W zamian za to zdecydowano o wprowadzeniu wielkopowierzchniowych łąk kwietnych.

Do nasadzeń wybrano: rozchodnik okazały (473 szt.) miskant chiński (366 szt.), rozplenicę japońską (900 szt.)ą turzycę muskogeńska (1254 szt.), turzycę Buchanana (852 szt.), dąb szypułkowy (8 szt.). Dobrano takie gatunki, które są odporne na skrajne warunki atmosferyczne oraz takie, które będą atrakcyjne przez cały rok. Powierzchnia samych łąk kwietnych ma wynieść niemal 6,9 tys. m2, a pozostałej zieleni w tym zakresie projektu - 632,7 m2. 22 drzewa planuje się przesadzić, a 9 wyciąć. W zamian za to zostaną nasadzone nowe. Przeznaczone do usunięcia drzewa nie są objęte ochroną. Znajdują się nie tylko na śladzie projektowanego układu drogowego i sieci uzbrojenia podziemnego, ale także w dużym zbliżeniu do ich krawędzi. Drzewa zakwalifikowane do przesadzenia to młode nasadzenia, opalikowane, głównie lipy drobnolistne.

Zieleń na pozostałym obszarze inwestycji jest jeszcze w trakcie projektowania. Wiadomo już jednak, ze we wszystkich czterech zadaniach modernizacyjnych związanych z przebudową kilku kilometrów torowisk do wycinki zakwalifikowano jedynie cztery drzewa. Oczywiście w ich miejsce zostaną nasadzone nowe okazy.

Fot. Sławomir Kowalski