W Toruniu upamiętnieni zostali Ukraińscy Bohaterzy zamordowani przez bandy OUN-UPA za ratowanie Polaków podczas rzezi na Kresach Wschodnich w latach 1943-1945.
Pomnik z tablicą przybliżającą historię tragicznych wydarzeń na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej został odsłonięty 5 września 2020 r. w Parku Pamięci Narodowej na terenie Sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu.
Wydarzenie było elementem odbywającego się tego dnia XII Dziękczynienia w Rodzinie – dorocznego pikniku organizowanego dla słuchaczy Radia Maryja na terenie przykościelnym przy ul. Starotoruńskiej. Gośćmi spotkania byli m.in. prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński, Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek i Prezydent Miasta Torunia Michał Zaleski.
Na uroczystości obecny był też 93-letni Szczepan Siekierka, honorowy prezes Stowarzyszenia Upamiętnienia Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów z OUN i UPA, który wspominał dramatyczne przeżycia swoich bliskich z tamtych czasów i dziękował za inicjatywę upamiętnienia ofiar banderowskich mordów. Jego rodzinę w 1943 r. ocalili ukraińscy sąsiedzi. Jak szacują historycy podczas tzw. Rzezi Wołyńskiej zginęło około 50–60 tys. Polaków (w odwecie 2-3 tysiące Ukraińców), a w Małopolsce Wschodniej jak podają różne szacunki - od 20 do nawet 70 tys. Polaków. Wiele tysięcy osób uciekło z tych terenów w obawie przed śmiercią.
- Jak niezwykle trudno jest zabierać głos po świadku tamtych czasów i tamtych zdarzeń. Po świadku fali sąsiedzkiej nienawiści i fali zła, które wówczas człowiek okazywał wobec człowieka - mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. - Dlatego w tym miejscu dzisiaj z całą siłą powinniśmy wyznać wiarę w to, co jest w nas – wiarę w siłę ludzkiej dobroci, możliwej do okazania nawet w czasie niepojętych waśni wojennych. Czynimy to wkrótce po tym, jak w całej Rzeczypospolitej, w każdym zakątku Polski na nowo przeżyliśmy dzień 1 września jako rocznicę wybuchu II wojny światowej. A teraz w tym miejscu symbolicznym, ale szczególnym okazujemy cześć tym synom i córkom Ukrainy, którzy w czasach ludobójczej pogardy ośmielili się ratować polskich współbraci.
Na religijną część uroczystości złożyły się: Msza św. sprawowana w południe pod przewodnictwem ks. bp. prof. Ignacego Deca ze Świdnicy, Koronka do Miłosierdzia Bożego o godz. 15.00 i wieczorna, pierwszosobotnia procesja fatimska. W części artystycznej pikniku uczestnicy mogli posłuchać koncertów w wykonaniu „Małej Armii Janosika”, „Śpiewającej Rodziny Kaczmarków” i Reprezentacyjnej Orkiestry Sił Powietrznych RP.
Fot. Adam Zakrzewski