Światowy Kongres Kopernikański zamknięty

Odbywająca się w dniach 12-15 września 2023 roku toruńska część Światowego Kongresu Kopernikańskiego, zorganizowanego z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, była jednocześnie zwieńczeniem wydarzenia, które rozpoczęło się w Toruniu 19 lutego br., a odbywało się także w Krakowie i Olsztynie. W uroczystej gali zamknięcia wziął udział Prezydent Torunia Michał Zaleski.

Światowy Kongres Kopernikański został zorganizowany przez trzy uczelnie: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski we współpracy z Instytutem Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Po toruńskim otwarciu wydarzenia, Kongres przeniósł się do Krakowa (tam spotkali się ekonomiści, filozofowie oraz badacze historii tych dyscyplin). Z kolei w czerwcu w Olsztynie rozmawiano o biografii słynnego astronoma: jego życiu, edukacji oraz działalności społecznej na Warmii, a także o zabytkach, które bezpośrednio związane są z postacią Mikołaja Kopernika. Kongres zatoczył koło i we wrześniu wrócił do Grodu Kopernika. Program toruńskiej części składał się z sześciu sekcji tematycznych: historii astronomii, historii medycyny, kulturoznawcza, lekarska, młodzieżowa i nauczycielska.

15 września br. w Centrum Kulturalno Kongresowym Jordanki odbyło się uroczyste zamknięcie Kongresu:

- Oto nadszedł dzień, którego wcale przez nas nie wyczekiwany, ale jednocześnie nieuchronny. Dziś oficjalnie zamykamy Światowy Kongres Kopernikański. Jedno z najbardziej interesujących, inspirujących i wszechstronnych wydarzeń naukowych w Polsce ostatnich lat. Bardzo wszystkim Państwu dziękuję za przybycie – mówił w swoim przemówieniu rektor UMK prof. dr hab. Andrzej Sokala. – Otwierając nasz Kongres we wtorek sięgnąłem do astronomicznej metafory porównując go do planety krążącej wokół gwiazdy Kopernika. Trzymając się tych porównań przypomnę, że według kryteriów Międzynarodowej Unii Astronomicznej planeta to takie ciało niebieskie, które swoją wielkością przewyższa inne względnie duże obiekty w pobliżu swojej orbity. My, organizatorzy i uczestnicy Światowego Kongresu Kopernikańskiego z dumą możemy myśleć o jego randze i przesłaniu, które pozostanie. Tak, jak we wszechświecie wszystko jest w nieustannym ruchu oddziałując na siebie wzajemnie, tak i dziesiątki wydarzeń, spotkań i projektów wprawiły w ruch każdy element naszego kongresowego wszechświata. To kongresowe uniwersum stworzyło i spopularyzowało pełen obraz Kopernika, a także jego życia i dzieła oraz dziedzin nauki, którymi się zajmował.

Prezydent Torunia Michał Zaleski w swoim wystąpieniu zwracał uwagę, że Kongres na długo pozostanie w pamięci:

- To zamknięcie Kongresu, ale nie zamknięcie serc wobec tego wydarzenia, tylko oficjalnych części spotkań, debat wokół sześciu tematów, które wiodły w czasie Kongresu. To, co pozostaje w naszych wspomnieniach i w sercach jest nieodwracalnie bardzo, bardzo pozytywnym spojrzeniem. Wszędzie, zarówno w Krakowie, jak i w Olsztynie, znajdujemy wartości kopernikańskie, wyjątkowe. I potencjał kopernikańskiego wizerunku przejawiający się chociażby w studenckich latach Kopernika w Akademii Krakowskiej, obrony zamków warmińskich i administrowania biskupstwem warmińskim. W Toruniu to kopernikańskie dziedzictwo ma wymiar zupełnie wyjątkowy: jest namacalne, bardzo serdeczne i ludzkie, bo odwołuje się do dzieciństwa, młodości i rodzinnego kręgu przyszłego geniusza. Światowy Kongres Kopernikański należy uznać w jego trzech odsłonach, za najważniejszą inicjatywę okołonaukową jubileuszowego Roku Mikołaja Kopernika w Polsce.

Gala Zakończenia Światowego Kongresu Kopernikańskiego w Toruniu stała się okazją do docenienia tych, którzy odpowiadali za jego organizację. Medale okolicznościowe wydane z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika z rąk Prezydenta Torunia oraz Przewodniczącego Rady Miasta Torunia Marcina Czyżniewskiego odebrali: dr. Tomasz Jędrzejewski, Kanclerz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz dr. hab. Mieczysław Kunz, prof. UMK. Panowie są członkami Komitetu Organizacyjnego toruńskiej części Światowego Kongresu Kopernikańskiego, którzy byli najmocniej zaangażowani w tworzenie programu oraz koordynację działań przygotowawczych do wrześniowego kongresu.

fot. Sławomir Kowalski