Tłumy widzów zgromadziła w piątek, 6 września 2019 r. inscenizacja „Obrona toruńskich mostów 1939 r.” na Bulwarze Filadelfijskim.
Wydarzenie, przygotowane dla torunian przez miasto, było elementem tegorocznych obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Głównym organizatorem inscenizacji była toruńska Fundacja Muzeum Historyczno-Wojskowe przy udziale grup rekonstrukcyjnych z całego województwa.
Rekonstrukcja nawiązywała do obrony toruńskich mostów w pierwszych dniach września 1939 r. Kilkadziesiąt osób w strojach cywilnych i mundurowych, nawiązujących do lat 30. , odegrało na oczach licznie zgromadzonych widzów sceny, jakie mogły rozegrać się 80 lat temu na nadwiślańskim nabrzeżu w Toruniu w momencie wybuchu wojny. Można było zobaczyć następujące obrazy:
• scena I – ruch miejski u progu wybuchu wojny- gazeciarz, pucybut, spacerujący ludzie, przygotowanie żołnierzy do walki, patrol rzeki na łodzi
• scena II – ogłoszenie o nalotach, panika ludzi, wojsko wybiega na posterunki, samolot pojawia się na horyzoncie
• scena III - rozpoznanie ze strony niemieckiego samolotu, ewakuacja rannych
• scena IV – naloty samolotowe między mostami (6-8 nalotów z wybuchami), wojsko stawia opór
• scena V – zestrzelenie niemieckiego samolotu z CKM, samolot odpala racę dymną i oddala się
- Słuchając relacji kombatantów o czasach wojny i oglądając obrazy takie, jak dzisiejsza rekonstrukcja historyczna, cieszymy się, że możemy żyć w wolnym kraju, bez wojen - mówił obecny na wydarzeniu prezydent Torunia Michał Zaleski. Prezydent przywołał też m.in. postać komandora porucznika Romana Kanafoyskiego, dowodzącego Oddziałem Wydzielonym Rzeki Wisły, którego okręty ogniem z karabinów maszynowych obroniły toruńskie przeprawy przed pierwszymi nalotami niemieckimi. Wspomniał też bohaterów 4. Pułku Lotniczego, w tym asa polskiego lotnictwa Stanisława Skalskiego, którzy dzielnie stawiali opór niemieckim nalotom we wrześniu 1939 r.
Podczas piątkowego wydarzenia publiczność mogła obejrzeć wystawę sprzętu i umundurowania z okresu II wojny światowej, przygotowaną przez Muzeum Historyczno-Wojskowe oraz grupy rekonstrukcyjne biorące udział w inscenizacji. Prezentowane były m.in. samolot niemiecki Messerschmitt, zabytkowy samochód cywilny, przejęty na potrzeby wojska, CKM, moździerze, broń ręczna, kuter KH200, motocykl Sokół 1000 i rowery z 1939 r. Przygotowane tez były stanowiska rekonstrukcyjne: szpital polowy, sztab dowodzenia oraz punkt poboru do wojska.
Była to już druga odsłona nadwiślańskiej inscenizacji z czasów wybuchu II wojny światowej. Pierwszy raz obronę toruńskich mostów widzowie mogli oglądać 27 września 2014 r.
Fot. Sławomir Kowalski