W roku 2023 przypada 550. rocznica urodzin wielkiego astronoma i najsłynniejszego torunianina. Z tej okazji w Toruniu zaplanowano dziesiątki wydarzeń naukowych, kulturalnych, edukacyjnych i sportowych uświetniających ten jubileusz, z punktem kulminacyjnym przypadającym w dniu urodzin - czyli 19 lutego.
Szczegóły głównych wydarzeń obchodów zaprezentowane zostały 8 lutego 2023 r. na konferencji prasowej zorganizowanej w Urzędzie Miasta Torunia. Jak podkreślił prezydent Torunia Michał Zaleski: - Mikołaj Kopernik, ikona Torunia, Polski, Europy i świata, właściwie cywilizacji. Urodził się w Toruniu i ten moment, kiedy przyszedł na świat, a więc dzień 19 lutego minął 550 lat temu. To czas, kiedy chcemy w różny sposób mówić i pokazywać Mikołaja Kopernika, jego dokonania, efekty jego działalności, jego wpływ na naukę, na życie, funkcjonowanie społeczeństw i świata w ponad pięciu wiekach. Plan wydarzeń będzie różnorodny. Spodziewany jest udział ludzi nauki z całego świata oraz osób reprezentujących władze państwowe.
Prezydent Michał Zaleski poinformował o uchwałach Sejmu i Senatu RP, Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, jak i Rady Miasta Torunia o ustanowieniu Mikołaja Kopernika patronem roku 2023. Wspomniał o wydarzeniach związanych z obchodami, jak np. Światowym Kongresie Kopernikańskim organizowanym przez Akademię Kopernikańską oraz Święcie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Prezydent powiedział o Uroczystej Sesji Rady Miasta, która odbędzie się 16 lutego 2023 r. o godz. 12:00 w Ratuszu Staromiejskim. - Rajcy toruńscy spotkają się z gośćmi. Jak każda sesja, ta sesja będzie otwarta. Poza tradycyjnymi wystąpieniami okolicznościowymi, uhonorowane pamiątkowym medalem kopernikańskim, upamiętniającym 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, zostaną zarówno instytucje, które mają Kopernika w swojej nazwie, ale także osoby, które aktywnie uczestniczą w życiu miasta Torunia - w szczególności w sferze nauki i promocji postaci Kopernika.
Włodarz miasta poinformował też o Uroczystej Mszy Świętej pod przewodnictwem metropolity gnieźnieńskiego Prymasa Polski ks. abp Wojciecha Polaka w Katedrze św. św. Janów i złożeniu wiązanek kwiatów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika w dniu 19 lutego. Jednym z późniejszych wydarzeń obchodów będzie 43. Międzynarodowy Zjazd Miast Nowej Hanzy, zaplanowany na 22-25 czerwca 2023 r. - To będzie duże wydarzenie, które organizujemy po raz pierwszy. Te zjazdy mają charakter promocyjno-turystyczny. Będziemy gościli około 100 delegacji z miast europejskich.
Na koniec wystąpienia prezydent Michał Zaleski zachęcił do promocji wydarzeń rocznicowych. - Mikołaj Kopernik jest z Torunia, tutaj się urodził, tu stawiał pierwsze kroki, stąd promieniuje jego wpływ na naukę i na cywilizację.
Informacje o wydarzeniach organizowanych i koordynowanych przez Muzeum Okręgowe w Toruniu przedstawiła dyrektor instytucji Aleksandra Mierzejewska. Muzeum przygotowuje we współpracy z Archiwum Państwowym i Książnicą Kopernikańską kilka wystaw o tematyce kopernikańskiej. Na jednej z nich, 18 lutego 2023 r. przed Salą Królewską Ratusza Staromiejskiego prezentowane będą najstarsze wydania dzieła Kopernika De revolutionibus… – Myślę, że to jest gratka, dlatego że te oryginały są wyjątkowo rzadko wyciągane z magazynu. One muszą być otoczone wyjątkową opieką, więc jest to naprawdę okazja i ogromny ukłon instytucji, że te pierwsze wydania zostaną u nas zaprezentowane.
Ponadto, 19 lutego 2023 r. od rana Muzeum Okręgowe zaprasza mieszkańców Torunia do Domu Mikołaja Kopernika z okazji urodzin astronoma. W tym dniu wstęp do Domu Mikołaja Kopernika będzie bezpłatny, a zwiedzający witani będą tortem. Także 19 lutego o godz. 18:15 odbędzie się tradycyjne, organizowane co roku od blisko 60 lat Dies Natalis Copernici... Muzeum zaprosiło do Torunia kontratenora światowej klasy Jakuba Orlińskiego, który wystąpi z koncertem w Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki.
Podczas Światowego Kongresu Kopernikańskiego, w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego odbędzie się odsłona portretu Mikołaja Kopernika. - Ten portret jest w tej chwili dość mało widoczny w Sali Mieszczańskiej. 20 lutego zostanie u nas wyeksponowany - podkresliła dyrektor Mierzejewska.
Na temat wydarzeń organizowanych przez Toruńską Agendę Kulturalną i Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy mówili przedstawiciele tych instytucji - dyrektor TAK-u Krystian Kubjaczyk i rzecznik prasowy Młyna Wiedzy Marcin Centkowski. - Chcemy zaprosić na Przyjęcie Urodzinowe Mikołaja Kopernika 18 lutego, który na co dzień spogląda na swoje miasto sprzed Ratusza. Postanowiliśmy tego dnia oprowadzić go po swoim mieście. Przy pomocy i z udziałem Teatru Baj Pomorski przygotowujemy specjalną czterometrową mobilną figurę Mikołaja Kopernika i z nią kolorową wesołą paradą ruszymy o godz. 14.15 z Rynku Nowomiejskiego ulicami na Rynek Staromiejski. Nie zabraknie tortu i innych atrakcji - powiedział Krystian Kubjaczyk.
Ewa Banaszczuk-Kisiel - dyrektor Wydziału Promocji i Turystyki Urzędu Miasta Torunia poinformowała ponadto o jednym z wydarzeń sportowych - Toruńskiej Triadzie Kopernikańskiej. - Będą trzy biegi, na każdym biegu będzie okolicznościowy medal. W roku kopernikańskim mamy przygotowanych bardzo dużo sportowych, edukacyjnych, rekreacyjnych wydarzeń, właściciwie w każdej sferze mamy zaplanowane wydarzenia dla mieszkańców, turystów. Na wielu ulicach pojawiły się siatki okolicznościowe z grafiką kopernikańską, one będa się pojawiały także w innych miastach. W zeszłym roku na Szpitalu Miejskim powstał mural upamiętniający 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Kolejny mural jest zaplanowany Na Skarpie.
Szczegóły dotyczące wydarzeń obchodów 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika znajdują się na stronie: https://www.torun.pl/pl/kopernik550
16 lutego 2023
godz. 18:00 - spotkanie autorskie z Wojciechem Orlińskim - autorem książki „Kopernik. Rewolucje”. Miejsce: Centrum Kultury Dwór Artusa, wstęp wolny
17 lutego 2023
godz. 11:00 – premiera sensu „Copernicus 2473”. Miejsce: Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium Toruń, wstęp na zaproszenia
godz. 13.00 – otwarcie wystawy „Z Torunia do gwiazd. Mikołaj Kopernik w zbiorach ikonograficznych Książnicy Kopernikańskiej”. Miejsce: Książnica Kopernikańska, wstęp wolny
godz. 17:00 - Quiz Wiedzy o Mikołaju Koperniku, Miejsce: Centrum Kultury Dwór Artusa, wstęp wolny
godz. 18:00 – seans „Pierwszy krok w kosmos” – film w reżyserii Philipa Kaufmana, ze zdjęciami Caleba Deschanel’a. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany
18 lutego 2023
godz. 12:30 - otwarcie wystawy „Kiedy Ziemia przestała być w centrum Wszechświata”. Miejsce: Plac Rapackiego, przed budynkiem Archiwum Państwowego, wstęp wolny
godz. 13:30 – otwarcie wystawy „Ze wszech ksiąg najbardziej godna przeczytania… Wokół De revolutionibus”. Miejsce: Ratusz Staromiejski, wstęp na zaproszenia
PRZYJĘCIE URODZINOWE MIKOŁAJA KOPERNIKA. WSTĘP WOLNY
godz. 15.30 – seans „Gwiazda Kopernika” – film animowany w reżyserii Zdzisława Kudły i Andrzeja Orzechowskiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany
godz. 17.00 – seans „Podróż na księżyc” – film w reżyserii Georgesa Mélièsa. Projekcji filmu towarzyszyć będzie prezentacja popularnonaukowa Piotra Majewskiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp wolny
godz. 17:00 - Naukowe urodziny Mikołaja Kopernika. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp biletowany
19 lutego 2023
godz. 8:30 – msza święta pod przewodnictwem ks. arcybiskupa Wojciecha Polaka - metropolity gnieźnieńskiego, Prymasa Polski. Miejsce: Katedra św. św. Janów, wstęp wolny
godz. 10:00 - Toruńska Triada Kopernikańska: Piątka z Kopernikiem – bieg na dystansie 5 km oraz bieg dla dzieci. Miejsce: Przystań Toruń, obowiązują wcześniejsze zapisy
godz. 11:00 - Święto Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz I część otwarcia Światowego Kongresu Kopernikańskiego. Miejsce: Aula UMK, wstęp na zaproszenia
godz. 11:00-17:00 – Piknik KOPERNIKański. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp na bezpłatne wejściówki do obioru w CN Młyn Wiedzy
godz. 14:00 - II część Inauguracji Światowego Kongresu Kopernikańskiego organizowana przez Akademię Kopernikańską. Miejsce: CKK Jordanki, wstęp na zaproszenia
godz. 17:00 – koncert Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej „Muzyka i Kosmos”. Miejsce: Aula UMK, wstęp biletowany
godz. 17:00 - seans „Kobieta na księżycu” – film niemy w reżyserii Fritza Langa z towarzyszeniem pianisty Igora Nowickiego. Miejsce: Kino Tumult, wstęp biletowany
20 lutego 2023
godz. 8:30-19:30 - Światowy Kongres Kopernikański, szczegółowy program na stronie akademiakopernikanska.gov.pl
godz. 9:00-15:00 - Piknik KOPERNIKański. Miejsce: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, wstęp wolny
21 lutego 2023
godz. 8:30-19:00 - Światowy Kongres Kopernikański, szczegółowy program na stronie akademiakopernikanska.gov.pl
Zdj. Paula Gałązka