Walka ze smogiem trwa | www.torun.pl

Walka ze smogiem w Toruniu trwa od wielu lat, wprowadzane są do niej nowe elementy.

- Chciałbym uspokoić, że dobowe normy stężenia pyłu zawieszonego PM 10 nie zostały w Toruniu przekroczone w sposób nadmierny. Dopuszczalna dobowa norma stężenia wynosi 50 mikrogramów na metr sześcienny i w ciągu roku ta wartość może być przekroczona 35 razy. W ubiegłym roku tylko na starówce ta norma została przekroczona 37 razy, na pozostałych dwóch stacjach, na ulicach Przy Kaszowniku i Dziewulskiego, przekroczeń takich nie było – uspokaja prezydent Michał Zaleski.

Toruń wypada pod tym względem znacznie lepiej niż inne miasta w regionie, np. w Bydgoszczy przekroczenie norm wystąpiło na wszystkich stacjach (od 39 do 65 razy), w Grudziądzu na obu stacjach (60 i 74 razy), w Nakle zaś aż 106 razy.

Podkreślić należy, że Toruń jest drugim, po Krakowie, miastem w Polsce, które zaczęło udzielać dotacji na działania związane z redukcją ilości zanieczyszczeń energetycznych emitowanych do powietrza, a pochodzących ze spalania węgla. Robimy to bowiem od 1997 roku, czyli od 20 lat.

W tym czasie w Toruniu zlikwidowano ponad 6000 lokalnych kotłowni węglowych oraz pieców kaflowych opalanych węglem kamiennym a w około 3600 lokalach zastąpiono je nowoczesnymi kotłami zasilanymi gazem, olejem, energią elektryczną lub podłączono do sieci ciepłowniczej. Miasto udzieliło na ten cel dotacji w wysokości ponad 12,7 miliona złotych.

Niezwykle pomocny jest tu program Kawka, którego pierwsza edycja zakończyła się w połowie 2015 roku, a druga zaś trwa – do końca 2018 roku. Jest to program, którym Toruń uczestniczy od samego początku, wspomagający zmianę systemów ogrzewania na niskoemisyjne źródła ciepła oraz na termomodernizację budynków wielorodzinnych i zastosowanie kolektorów ciepła. Dotacje do niego przyznał Narodowy i Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

W trakcie pierwszej edycji Kawki dotację otrzymało łącznie 165 osób, co pozwoliło na zlikwidowanie blisko 300 sztuk pieców kaflowych i kotłów c.o. Całkowity koszt projektu wyniósł ponad 3,6 mln złotych.

Aktualnie trwa druga edycja tego programu, którego całkowity koszt wynosi 12 738 000 zł. Do końca 2016 roku dotacje trafiły już do 109 osób. W samym 2016 roku zlikwidowano łącznie 196 pieców kaflowych i kotłów c.o. Realizacja programu Kawka II potrwa do końca 2018 roku, jednak lista jego beneficjentów została już zamknięta.

Obecnie dokonywana jest też inwentaryzacja systemów grzewczych na terenie miasta połączona z akcją edukacyjną. Jej zakończenie planuje się na październik 2017 roku.
Do końca 2015 roku zinwentaryzowano 11 782 lokali mieszkalnych w następujących lokalizacjach: Bydgoskie Przedmieście, Chełmińskie Przedmieście, Mokre, Jakubskie, Stare Miasto. Wśród nich jest ponad 4200 lokali z piecami na paliwo stałe. Najwięcej jest pieców kaflowych – blisko 5000, w niektórych lokalach występują po dwa takie piece. Do sprawdzenia zostało jeszcze 8 dzielnic Torunia, wśród których są np. Rubinkowo i Skarpa, gdzie emisja zanieczyszczeń pochodzących ze spalania węgla niemal nie występuje, ale i Wrzosy, na terenie których prawie każdy budynek ogrzewany jest piecem.

- Szukamy sposobów jak być bliżej oceny sytuacji zagrożenia powietrza w Toruniu. W 2015 roku Wydział Nauk o Ziemi UMK wykonał - na zlecenie UMT - prototyp urządzenia pomiarowego. Został on uruchomiony 22 grudnia 2015 roku przy ul. Gagarina w siedzibie UMK i dokonuje cały czas pomiary – poinformował prezydent Michał Zaleski. Już wiadomo, że kolejne 4 mierniki zostaną uruchomione do końca pierwszego kwartału br. na terenie Chełmińskiego Przedmieścia, działek św. Józefa, na Wrzosach i na Podgórzu (Stawki, Rudak), a także w rejonie nowego węzła komunikacyjnego przy ul. Wschodniej, czyli tam, gdzie jest największe skupisko palenisk węglowych.

W walkę ze smogiem włącza się też Straż Miejska, która prowadzi kontrole spalania odpadów paleniskach domowych oraz prowadzi działalność edukacyjną. W 2016 roku sporządziła 97 protokołów z prowadzonych kontroli nieruchomości, na których miało dochodzić do spalania odpadów. Już w pierwszych dniach tego roku, od 1 do 19 stycznia, sporządzonych zostało 25 protokołów z kontroli, które w 7 przypadkach zakończyły się nałożeniem mandatu karnego, stwierdzono bowiem spalanie odpadów.
Straż Miejska w dniu 24 stycznia br. konsultuje w Warszawie przedstawicielami innych straży różne sposoby efektywnego kontrolowania zanieczyszczenia powietrza. Aktualnie w Toruniu działa Ekopatrol, posiada on samochód potrzebny do przeprowadzania kontroli. Poszerzony zostanie zasób narzędzi pomiarowych m.in. o przenośne urządzenia pomiarowe i drona.

W 2015 roku Toruń przyjął „Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Miasta Toruń na lata 2014-2020”, którego realizację nadzoruje Wydział Gospodarki Komunalnej. Wśród zadań ujętych w planie, oprócz wymiany pieców węglowych oraz modernizacji systemów grzewczych, znajdują się zagadnienia związane z transportem miejskim (np. wprowadzenie nowoczesnych autobusów o napędzie elektrycznym, poszerzenie komunikacji tramwajowej), układem drogowym, w tym zwiększeniem liczby ścieżek rowerowych oraz termomodernizacją. Realizacja tych wszystkich działań ma wpłynąć na poprawę jakości powietrza w mieście oraz zmniejszenie kosztów energii.

Działania podejmowane przez UMT w trosce o stan powietrza wpisują się w przedstawiony 17 stycznia przez wicepremiera, ministra rozwoju i finansów, Mateusza Morawieckiego, plan działań, jakie powinien podjąć w tym celu na skalę krajową rząd. Są to: wykorzystanie funduszy z Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska; rozwój sieci monitoringu jakości powietrza; wymiana pieców węglowych na nowoczesne kotły, podłączanie do sieci ciepłowniczej budynków w miastach i poza nimi, jeśli nie dysponują innym efektywnym źródłem ciepła, termomodernizacja domów jednorodzinnych.

W lutym tego roku Toruń podpisze porozumienie z Ministerstwem Rozwoju w sprawie obecności Torunia w programie e-mobilności. Obejmuje on działania mające pozwolić na efektywniejsze wykorzystanie energii elektrycznej w mobilności mieszkańców. Przygotowujemy się już teraz do wymiany taboru miejskiego na elektryczny.