Thorunium dla prof. Jana Łopuskiego | www.torun.pl

Zasłużony dziekan Wydziału Prawa i Administracji UMK, autor licznych publikacji naukowych oraz żołnierz Armii Krajowej odznaczony medalem Thorunium.

Prof. Jan Łopuski, który 3 stycznia 2017 r. ukończył sto lat, od 1986 r. jest na emeryturze i  mieszka wraz z żoną w Gdyni. Najwyższe wyróżnienie Prezydenta Miasta Torunia za zasługi dla miasta - medal Thorunium - wręczył mu 9 marca 2017 r. w Gdyni zastępca prezydenta Torunia Zbigniew Fiderewicz. Towarzyszyli mu dyrektor Wydziału Promocji Ewa Banaszczuk-Kisiel i dyrektor Wydziału Kultury Zbigniew Derkowski.

Od 7 do 21 września 1939 r. prof. Jan Łopuski brał udział w działaniach wojennych jako ułan ochotnik w szwadronie kawalerii 24. dywizji piechoty. W latach 1939-1945 był oficerem Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej Podokręgu Rzeszów. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na Rzeszowszczyznę pozostał w konspiracji, ale w grudniu 1944 r. dostał się w ręce radzieckich służb bezpieczeństwa, a następnie znalazł się w 283. łagrze NKWD w Stalinogorsku. Zwolniony z łagru z grupą żołnierzy AK, po powrocie do kraju, nielegalnie przedostał się na Zachód. Tam w latach 1946-1947 służył w II Korpusie Polskich Sił Zbrojnych, najpierw we Włoszech, następnie w Wielkiej Brytanii.

Przekonany o konieczności powrotu do ojczyzny, po ogłoszeniu w Polsce amnestii podporucznik Jan Łopuski drogą morską przybył do kraju 20 sierpnia 1947 r. Zafascynowany od dawna problematyką morską, osiedlił się na Wybrzeżu. Przez kolejne lata był przesłuchiwany i szykanowany, chociaż zaprzestał działalności konspiracyjnej. W 1951 r. obronił pracę doktorską, a w 1970 r. zdał kolokwium habilitacyjne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od roku 1971 mieszkał w Toruniu jako pracownik naukowy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na Wydziale Prawa i Administracji. W 1977 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1984 profesora zwyczajnego. Na UMK pełnił szereg prestiżowych funkcji , był m.in. dziekanem Wydziału Prawa i Administracji UMK.

Prof. Jan Łopuski z żoną                              Fot. E. Banaszczuk-Kisiel

Mimo zakończenia kariery akademickiej w 1986 r. pozostał przez wiele lat aktywny naukowo i społecznie. Angażował się w upamiętnienie historii najnowszej Polski. Był opiekunem pamięci ppłk. Łukasza Cieplińskiego w innych oficerów organizacji Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, animatorem i uczestnikiem licznych spotkań z kombatantami i młodzieżą. Przygotował m.in. książkę "Losy Armii Krajowej na Rzeszowszczyźnie (sierpień-grudzień 1944). Wspomnienia i dokumenty", a w roku 2007 wydał książkę pt. "Pozostać sobą w Polsce Ludowej. Życie w cieniu podejrzeń", opartą na własnych wspomnieniach oraz dokumentach komunistycznego aparatu represji.

Odznaczony Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 2006 r. Senat UMK przyznał mu wyróżnienie Convallaria Copernicana  (Konwalię Kopernikańską) za olbrzymi wkład w pracę uczelni, a w 2010 r. został uhonorowany tytułem Kustosza Pamięci Narodowej.

Więcej o prof. Janie Łopuskim